QARAQALPAQSTAN RESPUBLIKASÍNÍŃ NÍZAMÍ 12.11.2003-j. №223/II

QAN HÁM ONÍŃ QURAMA BÓLEKLERI DONORLÍǴÍ HAQQÍNDA (jańa redakciyada)

Usı Nızamǵa tómendegilerge muwapıq ózgerisler kirgizilgen: 28.12.2016-j. 119/XIII-sanlı QR Nızamı 18.08.2018-j. 200/XXII-sanlı QR Nızamı 18.08.2020-j. 47/VI-sanlı QR Nızamı 1-statya. Usı Nızamnıń maqseti Usı Nızamnıń maqseti qan hám onıń qurama bólekleriniń donorlıǵı tarawındaǵı qatnasıqlardı tártipke salıwdan ibarat. 2-statya. Tiykarǵı túsinikler Usı Nızamda tómendegi tiykarǵı túsinikler qollanıladı: donor - óz qanı hám onıń qurama bólekleriniń bir bólegin medicina zárúrlikleri ushın óz erki menen beriwshi fizikalıq shaxs; donor qanı banki - qan xızmeti tárepinen tayarlanǵan hám jańalanıp barılatuǵın, uzaq múddet saqlawǵa mólsherlengen donor qanı qurama bólekleriniń zapasları; donor qanı preparatları - donor qanınıń qurama bóleklerin qayta islewde alınǵan emlew quralları; donor qanı qurama bólekleri - qannıń qan plazması hám kletkaları túrindegi qosımsha bólekleri. 3-statya. Qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵı haqqındaǵı nızam hújjetleri Qan hám onıń qurama bólekleriniń donorlıǵı haqqındaǵı nızam hújjetleri usı Nızam hám basqa da nızam aktlerinen ibarat. Eger Ózbekstan Respublikasınıń xalıq aralıq shártnamasında Qaraqalpaqstan Respublikasınıń qan hám onıń qurama bólekleriniń donorlıǵı haqqındaǵı nızam hújjetlerinde názerde tutılǵannan basqa qádeler belgilengen bolsa, xalıq aralıq shártnama qádeleri qollanıladı. 4-statya. Qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵınıń tiykarǵı principleri Qan hám onıń qurama bólekleriniń donorlıǵınıń tiykarǵı principleri tómendegilerden ibarat: qan hám onıń qurama bóleklerin tapsırıwdıń erkinligi; qan hám onıń qurama bóleklerin tapsırıwdıń insan ushın zıyansızlıǵı; donor qanı hám onıń qurama bóleklerin paydalanıwdıń qáwipsizligi. 5-statya. Qan hám onıń qurama bóleklerin tapsırıwdıń erkinligi Qan hám onıń qurama bóleklerin medicina zárúrlikleri ushın tapsırıw donor tárepinen óz erki tiykarında ámelge asırıladı. Shaxstı qan hám onıń qurama bóleklerin tapsırıwǵa májbúrlewge jol qoyılmaydı. 6-statya. Qan hám onıń qurama bóleklerin tapsırıwdıń insan ushın zıyansızlıǵın támiyinlew Qan hám onıń qurama bóleklerin tapsırıwdıń insan ushın zıyansızlıǵı qan menen islew xızmeti tárepinen donor bolıwǵa razılıq bildirgen shaxstı medicinalıq kórikten ótkeriw, qan hám onıń qurama bóleklerin alıwda medicina xızmetkerleriniń sanitariya-gigiena qádeleri hám qaǵıydaların saqlawı, sonday-aq qan hám onıń qurama bóleklerin tapsırıwdıń múddeti hám kólemin saqlaw arqalı támiyinlenedi. 7-statya. Donor qanı hám onıń qurama bóleklerin paydalanıw qáwipsizligin támiyinlew Donor qanı hám onıń qurama bóleklerin paydalanıw qáwipsizligin támiyinlew densawlıqtı saqlaw sistemasınıń emlew-profilaktika mekemeleriniń medicina xızmetkerleri tárepinen ámelge asırıladı. Medicina xızmetkerleri donor qanı hám onıń qurama bólekleri sapasına hám de qáwipsizligine kepillik beriwshi belgilengen standartlarǵa boysınıwları ústinen qadaǵalawdı ámelge asırıwları shárt. 8-statya. Qan hám onıń qurama bóleklerin tapsırıw shártleri Qan hám onıń qurama bóleklerin tapsırıw biypul hám pul tólew tiykarında ámelge asırılıwı múmkin. Donor qanınıń qurama bólekleri keyin ala, zárúr bolǵanda, donordıń ózine jumsalıwın názerde tutıp tapsırıw (autodonorlıq) nızam hújjetlerinde belgilengen tártipte ámelge asırıladı. 9-statya. Medicinalıq kórikten ótkeriw Qan hám onıń qurama bóleklerin tapsırıw jası on segizge tolǵan shaxslar tiyisli wákillikli uyım tárepinen belgilenetuǵın tártipte medicinalıq kórikten ótkerilgennen keyin ǵana ámelge asırıladı. (18.08.2018-j. 200/XXII-sanlı QR Nızamı tiykarında ózgeris kirgizilgen) Qan hám onıń qurama bóleklerin tapsırıw aldınan shaxslardı medicinalıq kórikten ótkeriw hámde olardıń densawlıǵı haqqında hújjet beriw biypul ámelge asırıladı. 10-statya. Donor qanı hám onıń qurama bóleklerin jıynaw, tayarlaw, qayta islew, saqlaw hám paydalanıw Donor qanı hám onıń qurama bóleklerin jıynaw, tayarlaw, qayta islew hám saqlawdı qan menen islew xızmeti ámelge asıradı. Donor qanı hám onıń qurama bóleklerin, sonday aq donor qanı preparatların paydalanıw densawlıqtı saqlaw sistemasınıń emlew-profilaktika mekemelerinde ámelge asırıladı. Donor qanı hám onıń qurama bóleklerin jıynaw, tayarlaw, qayta islew, saqlaw hámde paydalanıw tártibi tiyisli wákillikli uyım tárepinen belgilenedi. (18.08.2018-j. 200/XXII-sanlı QR Nızamı tiykarında ózgerisler kirgizilgen) Donor qanı hám onıń qurama bóleklerin jıynaw, tayarlaw hám qayta islewdi jeke tártipte ámelge asırıw qadaǵan etiledi. 11-statya. Donor qanı hám onıń qurama bóleklerine bolǵan zárúrlikler Donor qanı hám onıń qurama bóleklerine, sonday aq donor qanı preparatlarına bolǵan zárúrlikler, donor qanı bankin dúziw hám jańalap barıw tártibi tiyisli wákillikli uyım tárepinen belgilenedi. (18.08.2018-j. 200/XXII-sanlı QR Nızamı tiykarında ózgeris kirgizilgen) 12-statya. Qan menen islew xızmeti Qan menen islew xızmeti mámleketlik densawlıqtı saqlaw tarawınıń donor qanı hám onıń qurama bóleklerin jıynaw, tayarlaw, qayta islew, saqlaw boyınsha qánigelestirilgen medicina shólkemleri kompleksinen ibarat. Qan menen islew xızmeti iskerligin muwapıqlastırıw tiyisli wákillikli uyım tárepinen belgilengen tártipte ámelge asırıladı. (18.08.2018-j. 200/XXII-sanlı QR Nızamı tiykarında ózgeris kirgizilgen) 13-statya. Qan menen islew xızmeti wákillikleri Qan menen islew xızmeti qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵın shólkemlestiriwdi tómendegi jollar menen ámelge asıradı: donor qanı hám onıń qurama bóleklerin jıynaw, tayarlaw, qayta islew, saqlaw; xalıqtı qan hám onıń qurama bóleklerin óz erki menen tapsırıwǵa tartıw; donor qanı hám onıń qurama bóleklerin, sonday aq donor qanı preparatların paydalanıw qáwipsizligi sharayatların támiyinlew; donor qanı hám onıń qurama bólekleri, sonday aq donor qanı preparatların tasıwdı shólkemlestiriw; donor qanı bankin dúziw hám jańalap barıw. Qan menen islew xızmeti nızam hújjetlerine muwapıq basqa wákilliklerdi de ámelge asırıwı múmkin. 14-statya. Qaraqalpaqstan Respublikası Ministrler Keńesiniń hám orınlardaǵı mámleketlik basqarıw uyımlarınıń qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵı salasındaǵı wákillikleri Qaraqalpaqstan Respublikası Ministrler Keńesiniń hám orınlardaǵı mámleketlik basqarıw uyımları óz wákillikleri sheginde: qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵı haqqındaǵı nızam hújjetleriniń orınlanıwın támiyinleydi; óz aymaqlarında qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵın shólkemlestiredi; qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵın rawajlandırıwǵa Qaraqalpaqstan Respublikası hám jergilikli byudjetden qarjılar ajıratadı. Qaraqalpaqstan Respublikası Ministrler Keńesiniń hám orınlardaǵı mámleketlik basqarıw uyımları qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵı salasında nızam hújjetlerine muwapıq basqa wákilliklerdi de ámelge asırıwları múmkin. 15-statya. Kárxanalar, mekemeler hám shólkemlerdiń qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵı salasındaǵı minnetlemeleri Kárxanalar, mekemeler, shólkemler basshıları, áskeriy bólim komandirleri (baslıqları): shaxslardı donorlar qatarına tartıwda qan menen islew xızmetine járdemlesedi; medicinalıq kórikten ótetuǵın hám qan tapsıratuǵın kúni donordı onıń tilegine muwapıq jumıs ornı, xızmet yamasa oqıw ornınan densawlıqtı saqlaw mekemelerine barıwǵa tosqınlıqsız ruxsat beredi, donordıń sol kúnleri jumıs yamasa xızmet ornında bolmawı adamlar ómiri yamasa densawlıǵına qáwip tuwdırıwǵa, mámlekettiń qorǵalıwı, qáwipsizligi hám jámáát tártibin támiyinlew menen baylanıslı wazıypalar orınlanbawına yamasa basqa awır aqıbetlerge alıp keliwi múmkin bolǵan jaǵdaylar buǵan kirmeydi; qan tapsırıw shólkemlestiriliwi ushın zárúr bolǵan imaratlardı berip turadı; donorǵa nızam hújjetlerinde belgilengen kepilliklerdi beredi hám xoshametlew sharaların qollaydı. 16-statya. Mámleketlik emes kommerciyalıq emes shólkemler, puqaralardıń ózin ózi basqarıw uyımlarınıń qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵın rawajlandırıwda qatnasıwı Qaraqalpaqstan Qızıl Yarım ay jámiyeti, basqa mámleketlik emes kommerciyalıq emes shólkemler, puqaralardıń ózin-ózi basqarıw uyımları xalıqtı qan hám onıń qurama bólekleri biypul donorlıǵına tartıwda, donorlardı xoshametlewde, ǵalaba xabar quralları arqalı xalıqtı keń túrde xabardar etiwdi shólkemlestiriwde hám de qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵın rawajlandırıwǵa baylanıslı basqa ilajlarǵa da qatnasıwları múmkin. Xalıqtı qan hám onıń qurama bólekleri biypul donorlıǵına tartıw maqsetinde qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵın rawajlandırıwshı jámiyetlik qorları dúziliwi múmkin hám dúziliw tártibi nızam hújjetleri menen belgilenedi. 17-statya. Donordıń huqıqları Qan hám onıń qurama bóleklerin tapsırıw waqtında donor nızam hújjetlerinde belgilengen tártipte tómendegi huqıqlarǵa iye: densawlıǵı saqlanıwı kepilliginiń medicina xızmetkerleri tárepinen támiyinleniwi; densawlıǵına keltirilgen zıyannıń ornınıń qaplanıwı; biypul awqat penen támiyinleniwi; donor nızam hújjetlerine muwapıq basqa huqıqlarǵa da iye bolıwı múmkin. 18-statya. Donor bolıwǵa razılıq bildirgen shaxstıń minnetlemeleri Donor bolıwǵa razılıq bildirgen shaxs medicinalıq kórikten ótiw waqtında ózi bilgen burınǵı hám házirgi kesellikleri haqqındaǵı maǵlıwmatlardı málim etiwi shárt. 19-statya. Qan hám onıń qurama bóleklerin tapsırıw tártibi Qan tapsırıw basqıshı bir márte qan alıw bes júz millilitrdan, sonday-aq laboratoriya tekseriwleri ushın qırq millilitrden artıq bolmaǵan normada jılına bes márteden aspawı kerek. Qan hám onıń komponentlerin tapsırıw tártibi Ózbekistan Respublikası Densawlıqtı saqlaw ministrligi tárepinen belgilenedi. ( 28.12.2016-j. 119/XIII-sanlı QR Nızamı tiykarında ózgerisler kirgizilgen) 20-statya. Donorǵa beriletuǵın kepillikler hám kompensaciyalar Qan hám onıń qurama bóleklerin tapsıratuǵın hám medicinalıq kórikten ótetuǵın kúni donor usı kúnler ushın ortasha is haqı saqlanǵan halda jumıstan azat etiledi. Orta arnawlı, kásiplik bilimlendiriw mekemeleriniń oqıwshıları, joqarı oqıw orınlarınıń talabaları hám bilim alıwshılardıń basqa taypaları qan hám onıń qurama bóleklerin tapsıratuǵın hám medicinalıq kórikten ótetuǵın kúni oqıwdan, áskeriy xızmettegiler bolsa naryadlardı orınlawdan, xızmetti ótewdiń vaxta hám basqa túrlerinen azat etiledi. Donorǵa hár qan hám onıń qurama bóleklerin tapsırǵan kúnniń erteńine dem alıw ushın ortasha is haqı saqlanǵan halda qosımsha bir kún beriledi. Donordıń qálewi boyınsha usı dem alıs kúni hár jılǵı miynet dem alısına qosıp beriliwi múmkin. 21-statya. Donordı xoshametlew Qan hám onıń komponentlerin úzliksiz túrde hámde biypul tapsırıwshı donor «Ózbekstan Respublikası húrmetli donorı» («Pochetnıy donor Respubliki Uzbekistan») kókirek nıshanı menen sıylıqlanadı hám bazalıq esaplaw muǵdarınıń bes esesi muǵdarında bir mártelik beriletuǵın pul sıylıǵın aladı. (18.08.2020-j. 47/VI-sanlı QR Nızamı tiykarında ózgerisler kirgizilgen) Donor nızam hújjetlerinde názerde tutılǵan basqa hár qıylı túrlerde de xoshametleniwi múmkin. (28.12.2016-j. 119/XIII-sanlı QR Nızamı tiykarında ózgerisler kirgizilgen) 22-statya. Qan menen islew xızmetindegi medicina xızmetkerlerin sociallıq qorǵaw Qan menen islew xızmetiniń qan hám onıń qurama bóleklerin tapsırıw, olardı jıynaw, tayarlaw, qayta islew hám saqlaw barısında qan menen baylanısta bolıwshı medicina xızmetkerlerine nızam hújjetlerine muwapıq jeńillikler beriledi. 23-statya. Donor qanı hám onıń qurama bóleklerin, sonday-aq donor qanı preparatların tasıw Donor qanı hám onıń qurama bóleklerin, sonday aq donor qanı preparatların tasıw tiyisli transport túrlerinde ayırım taypadaǵı arnawlı júklerdi tasıw boyınsha belgilengen talaplarǵa boysınǵan halda ámelge asırıladı. Donor qanı hám onıń qurama bóleklerin, sonday aq donor qanı preparatların tasıw tártibi nızam hújjetleri menen belgilenedi. 24-statya. Ayrıqsha jaǵdaylarda qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵın shólkemlestiriw Qaraqalpaqstan Respublikası aymaǵında tábiyiy apatlar, avariyalar hám apatshılıqlar, epidemiyalar, epizootiyalar júz bergende hám basqa da ayrıqsha jaǵdaylarda qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵın shólkemlestiriw nızam hújjetlerinde belgilengen tártipte ámelge asırıladı. 25-statya. Qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵın rawajlandırıw ilajların qarjılandırıw Qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵın rawajlandırıw ilajların qarjılandırıw Mámleketlik byudjet qarjıları hám nızam hújjetlerinde qadaǵan etilmegen basqa derekler esabınan ámelge asırıladı. 26-statya. Dawalardı sheshiw Qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵı salasındaǵı dawalar nızam hújjetlerinde belgilengen tártipte sheshiledi. 27-statya. Qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵı haqqındaǵı nızam hújjetlerin buzǵanı ushın juwapkershilik Qan hám onıń qurama bólekleri donorlıǵı haqqındaǵı nızam hújjetlerin buzǵan ayıplı shaxslar belgilengen tártipte juwapker boladı.