Kanallarda tolıp aǵıp atırǵan suwdı kórip Watanlaslarımızdıń kewli de tolıp-taspaqta
1128
Elimizge báhár paslı kirip kelmekte. Bul máwsimde tábiyat janlanadı, xalqımızdıń qut-bereketi, molshılıǵı hám abadanlıǵın támiyinlewshi deregi bolǵan zúráát, diyqanshılıq jumısları baslanadı. Aytqanday, usı kúnlerde dárya hám kanallarda máwijlenip, tolıp aǵıp atırǵan suw tek ǵana diyqan-fermerlerimizdi emes, pútkil xalqımızdı da quwandırıp, erteńgi kúnge bolǵan isenimin arttırmaqta.
Álbette, húrmetli Prezidentimiz Qaraqalpaqstannıń alıs aymaqlarına shekem suw jetkeriw máselesine barqulla ayrıqsha itibar qaratıp, bul baǵdardaǵı ámeliy jumıslardıń baslamashısı bolıp kelmekte.
Mámleketimiz basshısı tárepinen suw xojalıǵı tarawın reformalaw, Aralboyınıń eń alıs aymaqlarına shekem suw jetkeriw baǵdarında belgilep berilgen wazıypalardıń orınlanıwı tuwrıdan-tuwrı Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń Baslıǵı Amanbay Orınbaev tárepinen qadaǵalawǵa alınǵan.
Usı orında diyqan-fermerlerimiz hám pútkil xalqımızdı qızıqtırıp atırǵan suw muǵdarları haqqında da qıskasha maǵlıwmat berip ótsek. Keyingi 2-3 jıldı analiz etkende, bıyılǵı jılda Ámiwdárya dáryası basseyninde suw muǵdarı joqarı bolıp atırǵanlıǵın kóriwimiz múmkin.

Túyemoyın suw saqlaǵıshında búgingi kúnde 4 mlrd. 200 mln metr kub suw rezervi bar. Bul kórsetkish sońǵı jıllarǵa salıstırǵanda (bir yarım) 1,5 ese kóp degeni. Túyemoyın suw saqlaǵıshına búgingi kúnde kelip turǵan suw muǵdarı sekundına 650 metr kubtı qurap, ótken jılǵa salıstırǵanda 2,7 esege, yaǵnıy, sekundına 400 metr kubqa artıq suw kelmekte.
Hámmemizge belgili, Ámiwdárya dáryası respublikamızdıń birden bir suw dáregi esaplanadı. Onda suw mol bolsa, suw xojalıǵı mákemeleri de barlıq aymaqlarǵa bir waqıtta, úzliksiz suw jetkeriw ilajların kóredi, álbette.
Máselen, ótken jılı hám 2020-2021-jıllarda hátteki shor juwıw dáwirinde de suwdıń tamtarıslıǵı esabına suwǵarıw kanalları arqalı rayonlarǵa gezekpe-gezek suw jetkerip berildi. Shúkirshilik, bıyılǵı jıldaǵı suw muǵdarlarınıń jeterli dárejede bolǵanı sebepli házirgi waqıtta Tórtkúlden Moynaqqa shekemgi bolǵan barlıq aymaqlarǵa bir waqıttıń ózinde suw berilmekte. Itibarlısı, ótken jılda mart-aprel aylarına shekem shor juwıw ilajların orınlaw mashqala bolǵan Shomanay rayonındaǵı “Doslıq bayraǵı”, “Diyqanabat”, Qaraózek rayonındaǵı “Quralpa” hám Taxtakópirdegi “Marjankól” sıyaqlı suw jetip barıwı eń awır bolǵan aymaqlarǵa házirgi waqıtta suw jetkerilip, suwǵarıw jumıslarına kirisilmekte.

Búgin Nókis qalasınan aǵıp ótiwshi “Doslıq”, “Anasay” kanallarımızda tolıp aǵıp atırǵan suwdı kórip, Watanlaslarımızdıń kewli de tolıp-taspaqta desek aljaspaǵan bolamız. Jası úlkenlerimiz bul jaǵdaydı jılımız suwǵa mol bolıwı hám xalqımız dástúrxanları tógis bolıwınıń bir belgisi dep jaqsı niyetler etpekte.
Ótken jıllar dawamında suwdan nızamsız paydalanıw, onı ózbasımshalıq penen ısırap qılıw jaǵdayları xalqımız dástúrxanına zárúr bolǵan awıl xojalıǵı eginleriniń egislik maydanlarında belgilengen rejede egiliwine hám ónim alıwda óziniń unamsız tásirin tiygizip keldi.
Haslında barlıq egislik maydanlarına suw jetkerip beriw múmkinshiligi bar. Tilekke qarsı, mine usınday ayırım diyqan hám fermerlerimizdiń ózi bolarlıq jumısları sebepli kópshilik diyqanlar hám qıytaq jer iyeleriniń egislik maydanlarına suw jetip barmay qalǵan. Bıyılǵı jılda usı sıyaqlı unamsız jaǵdaylardı boldırmaw hám eń alıs shetki aymaqlarǵa shekem suw jetip barıwın támiyinlew boyınsha barlıq ilajlar kóriledi hám qatań qadaǵalap barıladı.




Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń Málimleme xızmeti