Doslıq Awqamı mámleketleri arasındaǵı birge islesiw jáne de jedellesedi

Samarqand qalasında 14-aprel kúni Ǵárezsiz Mámleketlerdiń Doslıq Awqamı Sırtqı isler ministrleri keńesiniń májilisi bolıp ótti. Ilajda Ózbekstan Respublikası sırtqı isler ministri wazıypasın atqarıwshı Baxtiyor Saidov, Armeniya Respublikası sırtqı isler ministri Ararat Mirzoyan, Belarus Sırtqı isler ministri Sergey Aleynik, Qırǵız Respublikası sırtqı isler ministri Jeenbek Kulubaev, Qazaqstan Respublikası Bas ministriniń orınbasarı – sırtqı isler ministri Murat Nurtleu, Rossiya Federaciyası sırtqı isler ministri Sergey Lavrov, Tájikstan Respublikası sırtqı isler ministri Sirojiddin Muhriddin, Ázerbayjan Respublikası sırtqı isler ministriniń orınbasarı Xalaf Xalafov hám Túrkmenstan sırtqı isler ministriniń orınbasarı Vepa Xadjiev hám ǴMDA Bas xatkeri Sergey Lebedev qatnastı. Tar hám keń sheńberdegi májilislerde Doslıq Awqamı mámleketleri arasındaǵı kóp tárepleme birge islesiwdi jáne de jedellestiriw, áhmiyetli regionallıq hám xalıqaralıq máseleler boyınsha pikir alısıldı. Ózbekstan tárepi Ózbekstan Respublikası Prezidenti Shavkat Mirziyoevtiń Doslıq Awqamı sheńberinde sawda-ekonomikalıq birge islesiw, sanaat hám texnologiyalıq kooperaciya, mádeniy-gumanitarlıq baylanıslardı rawajlandırıwǵa qaratılǵan baslamaların ámelge asırıw boyınsha keleshektegi is-háreketler zárúr ekenligin, sanlı transformaciya, jasıl ekonomika, turizm hám jaslar máseleleri boyınsha jańa birgeliktegi joybarlardı ámelge asırıw áhmiyetli ekenligin atap ótti. Májiliste ǴMDAǵa aǵza mámleketlerdiń kóp basqıshlı sırtqı isler ministrlikleri aralıq Másláhátlesiwleriniń rejesi, sonday-aq, 2022-jılı shólkemge aǵza mámleketler sırtqı isler ministrlikleri arasındaǵı sheriklikti keńeytiw boyınsha Háreketler baǵdarlamasınıń orınlanıwı boyınsha málimleme tıńlandı. Doslıq awqamına aǵza mámleketlerdiń húkimet basshıları keńesi  hám mámleket basshıları keńesine kórip shıǵıw ushın kirgiziletuǵın hújjetler, sonıń ishinde, Samarqand qalasın 2024-jılı ǴMDAnıń «Mádeniyat paytaxtı», Tashkent qalasın bolsa «Jaslar paytaxtı», dep járiyalaw boyınsha hújjetlerdiń joybarları dodalandı hám tastıyıqlandı. 2023-jılı Belarus Respublikasınıń Minsk qalasın, 2024-jılı bolsa Armeniyanıń Gyumri qalasın ǴMDAnıń «Sport paytaxtı», dep járiyalaw haqqındaǵı qarar maqullandı.

Májilis qatnasıwshıları imkaniyatı sheklengen balalar arasındaǵı ǴMDA mámleketleriniń spartakiadası haqqındaǵı máseleni de dodaladı. Bul sport jarısların hár tórt jılda bir márte, qısqı hám jazǵı sport túrleri boyınsha óz aldına ótkeriw rejelestirilgen. Birinshi jarıslardı 2024-jılı qısqı sport túrleri boyınsha, 2026-jılı jazǵı sport túrleri boyınsha ótkeriw usınıs etildi. Spartakiadaǵa Paralimpiya hám Surrolimpiya (deflimpiya) sport túrleri boyınsha sport jarısları kirgiziledi. Sırtqı isler ministrleri keńesi Rossiya Xalıqlar doslıǵı universitetine Doslıq Awqamına aǵza mámleketlerdiń jurnalist kadrların tayarlaw hám qayta tayarlaw boyınsha tiykarǵı joqarı oqıw ornı statusın beriw haqqında qarar qabıl etti. Ǵárezsiz Mámleketlerdiń Doslıq Awqamı Sırtqı isler ministrleri keńesiniń  gezektegi májilisin 2023-jılı 12-oktyabr kúni Qırǵız Respublikasınıń Bishkek qalasında ótkeriw haqqında qarar qabıl etildi. Májilisten soń ótkerilgen brifingta ǴMDA Bas xatkeri Sergey Lebedev sırtqı isler ministrleriniń gezektegi májilisi joqarı dárejede ótkeni, shólkemniń keleshegi hám oǵan aǵza mámleketler  arasındaǵı hár qıylı tarawlarǵa baylanıslı baylanıslardı jáne de rawajlandırıw boyınsha kelisimlerge erisilgenin atap ótti. – Keyingi jılları shólkemimiz jumısın rawajlandırıw hám aǵza mámleketler arasındaǵı baylanıslardı bekkemlewde Ózbekstan belsene qatnasıp atırǵanın ayrıqsha atap ótiwdi qáler edim,-dedi S.Lebedev. – Ásirese, sońǵı eki jılda iri xalıqaralıq forumlar maydanına aylanıp baratırǵan Samarqandta bir neshe márte ushırastıq. Házirgi ánjuman da joqarı dárejede shólkemlestirilgenin hámmemiz tán alamız. Pursattan paydalanıp, Ózbekstanda jaqında ótkeriletuǵın referendumnıń tabıslı ótiwin tileymen hám bul siyasiy ilajda ǴMDA baqlawshılar missiyası belsene qatnasatuǵının bildiremen. Sonday-aq, Samarqand qalasında Oraylıq Aziya mámleketleri hám Rossiya sırtqı isler ministrleriniń ushırasıwı da bolıp ótti. Samarqand ushırasıwları dúrkimin juwmaqlawshı «Oraylıq Aziya – Rossiya» túrindegi sóylesiw region mámleketleri hám xalıqları arasındaǵı isenimli hám óz-ara paydalı baylanıslardıń úlken áhmiyetin tastıyıqlap atırǵanı atap ótildi. Ushırasıwda siyasiy-diplomatiyalıq, sawda-ekonomikalıq, transport, energetika, mádeniy-gumanitarlıq tarawlarda birge islesiwdiń perspektivalı baǵdarları dodalandı. Usı tárizde Samarqand jáne tiykarǵı xalıqaralıq sóylesiw maydanı sıpatında regionallıq hám global máseleler dodalanǵan iri forumlardı ótkerdi. Onda kórip shıǵılǵan máseleler region mámleketleri arasındaǵı birge islesiwdi bekkemlew, tınıshlıq hám turaqlılıqtı támiyinlewge xızmet etetuǵını, sózsiz.