Prezident Shavkat Mirziyoevtiń Ózbekstan Respublikası Ǵárezsizliginiń jigirma segiz jıllıǵına baǵıshlanǵan saltanatlı máresimdegi shıǵıp sóylegen sózi

Assalawma áleykum, qádirli watanlaslar! Húrmetli miymanlar! Xanımlar hám mırzalar! Mine usı quwanıshlı bayramda siz, ázizlerdi, kóp milletli pútkil xalqımızdı Ǵárezsizlik bayramı menen shın kewlimnen qutlıqlawǵa ruxsat etkeysiz. Bunnan 28 jıl burın Birinshi Prezidentimiz, húrmetli Islam Abduǵanievich Kárimov xalqımız hám dúnya jámiyetshiligine Ózbekstan Respublikasınıń mámleketlik ǵárezsizligin járiyaladı. Ótken qısqa dáwirde janajan Ózbekstanımız mashaqatlı, sonıń menen birge dańqlı ǵárezsizlik jolın basıp ótti. Búgin bir haqıqıyqattı úlken maqtanısh penen aytıwǵa  tolıq tiykarımız bar: márt hám jigerli xalqımız qanshelli qıyın hám awır sınaqlarǵa duwshar bolmasın, óziniń bekkem erk-ıqrarın kórsetip, ózi tańlap alǵan ǵárezsizlik jolına bárqulla sadıq bolıp kelmekte. Búgin Ózbekstan óz rawajlanıwınıń jańa basqıshına isenimli qádem qoymaqta. Mámleketimizdi modernizaciyalaw, insan huqıqların hám erkinliklerin, nızam ústinligin támiyinlew tiykarında Ózbekstannıń jańa, demkoratiyalıq kelbeti jaratılmaqta. Bul baǵdarda Háreketler strategiyasında belgilep berilgen «Milliy tikleniwden – milliy rawajlanıwǵa qaray» degen áhmiyetli ideya biz ushın qollanba bolıp xızmet etpekte. Milliy rawajlanıw degende, biz mámleketimizdiń rawajlanıwın, xalqımızdıń turmıs dárejesin hám turmıs sapasın hár tárepleme joqarı basqıshqa  kóteriwdi túsinemiz. Mámleketimiz, el-jurtımızdıń potencialı hám kúsh-qúdiretine súyenip, tábiyǵıy baylıqlarımızdan aqılǵa uǵras paydalanıp, biz óz aldımızǵa qoyǵan áne sonday maqsetlerge qaray izbe-iz qádem qoymaqtamız. Húrmetli ánjuman qatnasıwshıları! Biz búgin qanday reformalardı, qanday ózgerislerdi, qanday         jańa joybarlardı ámelge asırıp atırǵan bolmayıq, olardıń barlıǵı birden-bir, ullı bir maqsetke qaratılǵan. Ol da bolsa, mine usı miynetkesh, pidayı, ullı xalqımızdı razı etip, turmıstıń barlıq sınaqların kúsh-jigeri menen jeńip jasap atırǵan watanlaslarımızdıń isenimin aqlaw, awırın jeńil etiwden ibarat. Biraq hámmemiz jaqsı túsinemiz, bunday ullı maqsetlerge óz-ózinen, qurǵaq hám bálent párwaz sózler menen erisip bolmaydı. Bunday sheklerge tek ǵana tınımsız,  awır hám pidákerlik miynet penen erisiledi. Usı maqsette sońǵı jıllarda mámleketlik hám jámiyetlik basqarıwdı, sud-huqıq sistemasın jetilistiriw, mámleketimizdiń qorǵanıw qúdiretin bekkemlew, haqıyqıy bazar ekonomikasına ótiw boyınsha úlken jumıslar ámelge asırılmaqta. Jeke menshik múlk hám isbilermenlik ushın keń sharayatlar hám imkaniyatlar jaratıp berilmekte. Makroekonomikalıq turaqlılıq támiyinlenbekte. Awıl xojalıǵında túpkilikli reformalar alıp barılmaqta. Bıyılǵı tábiyattıń qıyınshılıqlarına qaramastan miynetkesh fermer hám diyqanlarımız mártlik penen miynet etip, kóplegen tarawlarda mol ónim jetistirdi. Pursattan paydalanıp, barlıq diyqan hám fermerlerdi, atız miynetkeshlerin xalqımızdıń abadanlıǵın támiyinlew jolında erisip atırǵan úlken tabısları menen shın júrekten qutlıqlawdı óz minnetim, dep bilemen. Áziz doslar! Elimizde sociallıq rawajlanıw boyınsha ózine tán sistema qáliplespekte. Bul  baǵdarda «Abat awıl», «Abat máhálle». «Jaslar – keleshegimiz», «Bes unamlı baslama» sıyaqlı baǵdarlamalarımız xalıqtı jańasha pikirlew hám islewge mobilizaciyalawda áhmiyetli rol atqarmaqta. Sonıń nátiyjesinde júzlegen rayonlar, qala hám awıllardıń arxitekturalıq kórinisi pútkilley jańalanbaqta. Ilim, tálim- tárbiya, densawlıqtı saqlaw, mádeniyat hám sport tarawlarında bolıp atırǵan úldken ózgerisler de sizlerge jaqsı belgili. Biz ulıwma bilim beriw mekteplerinde 11 jıllıq sistemanı tikledik. Mektep bilimlendiriwin rawajlandırıw máselesi ullı ulıwmamilliy maqsetke, ulıwmaxalıqlıq háreketke aylanbaqta. Búgingi kúnde mámleketimizde joqarı bilimlendiriw tarawı da jedellik penen rawajlanbaqta. Tek ǵana keyingi úsh jılda 35 jańa joqarı bilimlendiriw mákemesi shólkemlestirildi hám olardıń ulıwma sanı 112 ge jetti. Olardıń 13 i abıraylı sırt el universitetleriniń filialları ekenin ayrıqsha atap ótiw kerek. Densawlıqtı saqlaw tarawınıń materiallıq-texnikalıq bazasın hám kadrlardıń potencialın bekkemlew bárqulla itibarımızdıń orayında bolıp kelmekte. Elimizde kóplegen jańa emlewxanalar, medicinalıq oraylar, shańaraqlıq hám jeke menshik klinikalardıń jumısı jolǵa qoyılmaqta. Keyingi jıllarda kem támiyinlengen, mayıplıǵı bolǵan insanlar, jaslar, hayal-qızlar, kekse áwlad wákillerin sociallıq qorǵaw mámleketlik siyasattıń áhmiyetli baǵdarına aylandı. Bul baǵdarda Medicinalıq-sociallıq xızmetler agentligi, Mayıplıǵı bolǵan insanlardı qollap-quwatlaw fondınıń shólkemlestirilgenin atap ótiw kerek. Xalıq, ásirese, jaslar hám hayal-qızlardı jumıs penen támiyinlew biz ushın eń áhmiyetli wazıypa bolıp kelmekte. Biziń barlıq ekonomikalıq hám sociallıq baǵdarlamalarımız, iri investiciyalıq joybarlarımız, xızmet kórsetiw tarawın rawajlandırıwǵa qaratılǵan ilajlarımızdıń orayında áne usı áhmiyetli másele tiykarǵı maqset hám wazıypa bolıp tur. Uzaq waqıt dawamında áhmiyetli mashqala bolıp kelgen xalıqtı turaq jay menen támiyinlew boyınsha da elimizde jańa dáwir baslandı, desek. qáte bolmaydı. Mámleketimizdiń mádeniy turmısında da úlken ózgerisler júz bermekte. Birinshi márte Shahrisabz qalasında xalıqaralıq maqam kórkem óner ánjumanı, Termiz qalasında xalıqaralıq baqsıshılıq kórkem óneri festivalı úlken tabıslar menen ótkerildi. Kúni keshe Samarqand qalasında joqarı dárejede hám kóterińki ruwx penen ótkeilgen «Sharq taronalari» xalıqaralıq muzıka festivalı biybaha klassikalıq kórkem ónerimizdi jáne bir márte dúnyaǵa kórsetti. Sentyabr ayında bolsa Qoqand qalasında birinshi márte Xalıqaralıq ónermentshilik festivalın ótkeremiz. Biz mánawiyat hám aǵartıwshılıq jumısların watansúyiwshilik isi, hújdan isi, dep bilemiz. Hújdanı, mániwiyatı bar insan watandı álbette jaqsı kóredi. Hújdan, mánawiyat degenimiz – xalıqqa, Watanǵa shın júrekten xızmet etiw degen sóz. Mine usınday kóz qarastıń pútkil xalqımız, ásirese, jaslarımız tárepinen keń hám qızǵın qollap-quwatlanıp atırǵanı mánawiy tárbiyanıń qanshelli áhmiyetke iye ekenligin kórsetedi. Áziz doslar! Ózbekstan insan huqıqları menen erkinliklerin támiyinlew boyınsha erkin siyasattı isenimli dawam ettirmekte hám bul siyasat xalıqaralıq jámiyetshilik tárepinen tán alınbaqta. Mámleketimizde sudlanǵanlardı ápiw etiw institutı engizildi. Keyingi úsh jılda jeti márte keshirim járiyalandı. Nátiyjede qılmısınan shın júrekten pushayman bolıp, dúzeliw jolına isenimli ótken 4 mıńǵa shamalas sudlanǵanlar jazanı ótew orınlarınan azat etildi. Kúni keshe ápiw etiw haqqındaǵı jáne bir pármanǵa qol qoydım. Oǵan bola jaza múddetin ótep atırǵan 65 puqara ápiw etildi. Kóz aldıńızǵa keltiriń, óz úyine, jaqınlarınıń qushaǵına qaytıp atırǵan bul insanlardıń, olardıń ata-anası, perzentleriniń quwanıshın, shadlıǵın «kók ekran» arqalı kórgen adam, bul shınında da iygilikli jáne sawaplı is ekenine jáne bir ret isenim payda etedi. Ǵárezsizlik bayramı aldında Qaraqalpaqstan Respublikası Jaslıq qorǵanındaǵı jazanı orınlaw koloniyasınıń jabılǵanı insanıylıq siyasattıń jáne bir kórinisi boldı. Bul tariyxıy qádem mámleketimizde insan huqıqları menen erkinliklerin qorǵaw waqtınshalıq kampaniya emes, al mámleketlik siyasat dárejesindegi úzliksiz process ekenin kórsetedi. Búgingi kúnde Ózbekstan óz puqaralarınıń huqıqları menen máplerin, olar qay jerde bolıwına qaramastan, qorǵawǵa uqıplı mámleket sıpatında ózin kórsetpekte. Shet ellerde islep hám bilim alıp atırǵan watanlaslarımız benen baylanıslar bekkemlenip, olardıń huqıqları hám mápleri támiyinlenbekte. Ózbekstanǵa qaytıp, jumıs islew yamasa oqıwdı dawam ettiriw tileginde bolǵan puqaralarımız ushın zárúr sharayatlar jaratılmaqta. Bıyıl 156 watanlasımız-tiykarınan hayal-qızlar hám balalar urıs háreketleri dawam etip atırǵan Siriyadan qaytarıp alıp kelindi hám olardıń puqaralıq huqıqları tiklendi. Álbette, keshirimli, miyrim-shápáátli bolıw xalıqqa da, Qudayǵa da maqul boladı. Mine usınday jaqsı pazıyletler biziń keńpeyil xalqımızdı jáne de ulıǵlaydı. Húrmetli watanlaslar! Házirgi waqıtta Ózbekstan sırtqı siyasat tarawında da jedel jáne nátiyjeli jumıs alıp barmaqta. Uzaq hám jaqındaǵı barlıq mámleketler, xalıqaralıq shólkemler menen baylanıslarımız barǵan sayın keńeyip, rawajlanbaqta. Bárinen burın, Oraylıq Aziya mámleketleri menen jaqsı qońsıshılıq qatnasıqları ornatılıp, óz-ara paydalı baylanıslar jolǵa qoyılmaqta. Mıńlaǵan ápiwayı adamlardıń shegaralardan biymálel ótiwi, regionımız boylap erkin háreket etiwi, tuwǵan-tuwısqanlarına barıp-keliwi ushın barlıq sharayat jaratıldı. Ózbekstan regionallıq qáwipsizlikti támiyinlew boyınsha ilajlardı ámelge asırıwda, Awǵanstanda tınıshlıq ornatıwǵa qaratılǵan sóylesiwlerde belsene qatnaspaqta. Bulardıń barlıǵı mámleketimizdiń xalıqaralıq maydandaǵı abıray-mártebesin arttırıwda, elimizdiń dosların hám birge islesiwshilerin kóbeytiwde úlken áhmiyetke iye bolmaqta. Pursattan paydalanıp, mámleketimizdegi demokratiyalıq reformalardı qollap-quwatlap, qayırqom bolıp kiyatırǵan, búgingi saltanatta qatnasıp atırǵan sırt mámleketlerdiń húrmetli elshilerine, xalıqaralıq shólkemlerdiń wákillerine, sırt elli sheriklerimizge minnetdarshılıq bildiriwge ruxsat etkeysiz. Húrmetli watanlaslar! Turmısımızda tınıshlıq-tatıwlıq hám dinler arasında doslıq jáne awızbirshilik bekkemlenbekte. Bizler bunı barlıq reformalarımızdıń kepili, eń áhmiyetli jemisi, dep bilemiz. Búgingi kúnde ámelge asırılıp atırǵan reformalarımız, xalıq penen pikirlesiw mámleketlik siyasat dárejesine kóterilgeni sebepli jámiyetimizde ashıq-aydınlıq hám erkinlik ortalıǵı barǵan sayın kúsheymekte. Adamlar baslama kórsetip, tek ǵana ózleriniń jeke mashqalası emes, al kópshiliktiń dárti hám táshiwishlerin sheshiw ushın mámleketlik uyımlar menen birge islesiwge úyrenbekte. Bilesizler, men mámleketimiz boylap oǵada kóp saparlarda bolaman. Orınlarda, alıs rayon hám awıllarda bolıp, jańadan jańa ekonomikalıq-sociallıq joybarlardı engiziwge, adamlar ne menen jasap atır, olardın awhalı, keypiyatı qanday ekenin jaqınnan biliwge, olardı qıynap atırǵan mashqalalardı sheshiw ushın járdem beriwge umtılaman. Mine usınday ashıq-aydın, shın júrekten sóylesiwler tiykarında búgin xalqımız benen kóplegen quramalı, áhmiyetli máselelerdi birgelikte sheshpektemiz. Bul bolsa adamlarımızdıń kewlinde keleshekke isenim oyatıp, olardı jańa, úlken sheklerge qaray ruwxlandırmaqta. Hesh qanday gúmansız ayta alaman, bul – bizlerdiń eń úlken jetiskenligimiz bolıp esaplanadı. Usı ullı bayramda hár qanday awır sınaq hám qıyınshılıqlarda da Watanımız ǵárezsizligin qásterlep saqlaw, onıń turaqlı rawajlanıwın támiyinlep atırǵan márt hám keńpeyil xalqımızǵa hadal hám pidayı miyneti, ǵárezsizlik ideyalarına sadıqlıǵı ushın tereń tájim etemen. Húrmetli watanlaslar! Álbette, ómir bar eken, onıń ótkir talapları, mashqalaları bolǵan hám bunnan keyin de boladı. Biraq hár qanday mashqalanı aqılǵa uǵras sheshiw ushın, bárinen burın, birlik, awızbirshilik zárúr. Hámmemizge, ásirese, basshı hám jetekshilerge tereń bilim, aqıl, sabır taqat kerek. Sonıń ushın«Jawızlıqqa qarsı – aǵartıwshılıq» degen pikirde úlken mánis bar. Bul ideya tek ǵana diniy tárbiyaǵa baylanıslı jumıslarda emes, al turmısımızdıń barlıq tarawlarında sheshiwshi áhmiyetke iye. Hár bir máseleni aǵartıwshılıq tiykarında tereń oylap, xalıqqa húrmet penen, qayta-qayta aytaman, adamlardıń pikirin esapqa alıp, tek ǵana nızam hám ádillik normalarına súyengen halda sheshsek, elimiz bizlerden álbette razı boladı. Búgin zaman ózgerdi. Endi hámmemiz erkinlik, ashıq-aydınlıq   sharayatında jumıs islewge úyreniwimiz kerek. Barlıq rawajlanǵan mámleketler dúnya jámiyetshiligi usınday jasamaqta. Dáwirdiń, turmıstıń keskin talaplarınan artta qalmaw ushın hámmemiz hár kúni oqıp-úyreniwimiz, óz ústimizde islewimiz, bilim hám sanamızdı turaqlı arttırıp barıwımız kerek. Bizlerdiń tamırlaramızda ullı ata-babalarımızdıń qanı aǵıp atır. Ullı babalarımızdıń múnásip izbasarları hám dawamshıları bolıw bizler ushın hám qarız, hám parız, desem, oylayman, hámmeńiz bul pikirge qosılasız. Óz Watanın, ana xalqın rawajlandırıw ushın ózin ayamay miynet etiw: bul – mártlik, bul – ana jerge muhabbat hám sadıqlıq, bul –  durıs tárbiya hám ámeliy úlgi bolıp esapanadı. Usı kúnlerde pidákerlik miyneti menen mámleketimizdiń rawajlanıwına múnásip úles qosıp, hámmege úlgi bolıp atırǵan watanlaslarımızǵa orayda hám orınlarda mámleketimizdiń joqarı ataqları, orden hám medalları saltanatlı túrde tapsırılmaqta. Elimizge sadıqlıq penen xızmet etip, xalqımız arasında úlken abıray-mártebege iye bolǵan mine usınday watanlaslarımızdı ózimniń atımnan, sizlerdiń atıńızdan qızǵın qutlıqlap, jaqsı tileklerimdi bildiriwge ruxsat etkeysiz. Áziz doslar! Búgin bir pikirdi isenim menen atap ótiwdi zárúr, dep bilemen: Ózbekstandaǵı demokratiyalıq processler endi artqa qaytpaytuǵın, turaqlı tús aldı. Bizler mine usınday jaqtı kúnler ushın gúresip, janın pidá etken ata-babalarımızdıń húrmeti, 33 millionlıq xalqımızdıń húrmeti, bizlerge úmit hám isenim kózi menen názer salıp turǵan balalarımız, aqlıqlarımızdıń húrmeti – ǵárezsizlik jolınan hesh qanash qaytpaymız! Óz maqsetlerimizge álbette jetemiz – keleshegi ullı Ózbekstandı hámmemiz birgelikte quramız! Qádirli watanlaslar! Hámmemizge belgili, aldımızda úlken siyasiy waqıya turıptı. Bıyıl dekabr ayında mámleketimiz parlamenti hám jergilikli keńeslerge saylawlar bolıp ótedi. Bul saylawlar milliy ǵárezsizligimizdi jáne de bekkemlew, Ózbekstandı dúnyadaǵı rawajlanǵan, demokratiyalıq mámleketler qatarına kóteriwde jáne bir áhmiyetli ámeliy qádem boladı. Bul saylawlar pútkil xalqımız, ásirese, jaslarımızdıń arzıw-umtılısların sáwlelendirip, olar ushın jańa imkaniyatlar ashıp beredi, dep isenemen. Búgingi kúnde qanshadan-qansha bilimli, abıraylı sırt el universitetlerinde bilim alǵan, shet tillerdi, zamanagóy basqarıw usılların jaqsı biletuǵın náwqıran jaslar turmısımızǵa kirip kelmekte. Olar bizlerdiń úmitimiz, erteńgi kúnimiz. Sonıń ushın jaslarǵa keńnen jol ashıp beriw, talap hám máplerin támiyinlew, qábilet hám talantın júzege shıǵarıw, turmısta óz ornın tabıwına járdem beriw, olarǵa juwapker lawazımlardı isenip tapsırıw bunnan keyin de turaqlı itibarımız orayında boladı. Áziz perzentlerimiz elimizdiń mine usınday joqarı itibarına múnásip bolıp, óz potencialı menen, milliy ideyamızǵa sadıqlıq penen Ózbekstanımızdı pútkil dúnyaǵa tanıtatuǵınına isenemen hám bul jolda olarǵa baxıt jáne áwmet tileymen. Húrmetli watanlaslarım! Sizlerdi Ózbekstan mámleketlik ǵárezsizliginiń jigirma segiz jıllıq bayramı menen jáne bir márte qızǵın qutlıqlayman. Hámmeńizge bekkem densawlıq, jańadan-jańa jetiskenlikler, shańaraqlarıńızǵa awızbirshilik, perzentler, aqlıqlardıń baxıt-ıǵbalın kóriw nesip etsin! Watanımız tınısh, aspanımız ashıq, janajan Ózbekstanımız aman bolsın! Ǵárezsizligimiz máńgi bolsın!