Aral mashqalasın birgelikte sheshiw máselesi dodalandı
2490
Joqarı dárejedegi «Aralboyı–ekologiyalıq innovaciyalar hám texnologiyalar aymaǵı» atamasındaǵı xalıqaralıq konferenciyanıń qatnasıwshıları respublikamızǵa jetip keldi.
24-oktyabr kúni Nókis xalıqaralıq aeroportında konferenciya qatnasıwshıları saltanatlı jaǵdayda kútip alındı. Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń Baslıǵınıń orınbasarı A.Hamraev miymanlardı respublikamızǵa saparı menen qutlıqlap, Mámleketler aralıq turaqlı rawajlanıw komissiyasınıń elimizdegi bólimi hám xalıqaralıq shólkemlerdiń járdeminde shólkemlestirilip atırǵan xalıqaralıq konferenciyanıń jumıslarında tabıslar tiledi.
Usı kúni xalıqaralıq konferenciya qatnasıwshıları Moynaq rayonında bolıp, Prezidentimizdiń baslaması menen ámelge asırılıp atırǵan joybarlar menen jaqınnan tanıstı.
Konferenciya sheńberinde Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesinde Araldı qutqarıw xalıqaralıq qorı Mámleketler aralıq turaqlı rawajlanıw komissiyasınıń májilisi bolıp ótti. Ilajda Ózbekstan Respublikası Ekologiya hám qorshaǵan ortalıqtı qorǵaw boyınsha mámleketlik komitetiniń baslıǵı B.Quchqarov, Mámleketler aralıq turaqlı rawajlanıw komissiyasınıń baslıǵı, Túrkmenstan awıl xojalıǵı hám qorshaǵan ortalıqtı qorǵaw ministri M.Bayramdurdıev, Qazaqstan Respublikası ekologiya, geologiya hám tábiyǵıy resurslar ministrligi toǵay xojalıǵı hám haywanatlar dúnyası komiteti baslıǵınıń orınbasarı M.Aynabekov, Tájikstan Respublikası húkimeti janındaǵı qorshaǵan ortalıqtı qorǵaw komiteti baslıǵınıń orınbasarı S.Abduraxmanzoda, Araldı qutqarıw xalıqaralıq qorı Atqarıw komitetiniń baslıǵı G.Bayjanov, BMShtıń Evropa ekonomikası komissiyası Atqarıw sekretariatı ofisindegi direktorı Kire Ilioski hám basqalar shıǵıp sóylep, Oraylıq Aziya regionında ekologiyalıq jaǵdaydı turaqlastırıw, Aral apatshılıǵı aqıbetlerin birgelikte saplastırıw, xalıqtıń turmıs sharayatın jaqsılaw baǵdarında birgelikte ámelge asırılǵan keń kólemli jumıslar hám alda turǵan áhmiyetli wazıypalarǵa toqtap ótti.
Mámleketler aralıq turaqlı rawajlanıw komissiyasınıń baslıǵı, Túrkmenstan awıl xojalıǵı hám qorshaǵan ortalıqtı qorǵaw ministri M.Bayramdurdıev Túrkmenstan basshılıq etken 2015-2019-jıllar dawamında alıp barılǵan jumıslar menen jaqınnan tanıstırdı.
Atap ótilgenindey, birinshi márte 1992-jılı Nókis qalasında Aral mashqalasına baǵıshlanıp ótkerilgen xalıqaralıq ilimiy-teoriyalıq konferenciyada Araldı qutqarıw xalıqaralıq qorın shólkemlestiriw zárúrligi atap ótilgen edi. Araldı qutqarıw xalıqaralıq qorı 1993-jılı Ózbekstan, Qazaqstan, Qırǵızstan, Tájikstan hám Túrkmenstan basshılarınıń baslaması menen Aral teńizi basseyninde ekologiyalıq krizis aqıbetlerin saplastırıw hám sociallıq-ekonomikalıq jaǵdaydı jaqsılaw maqsetinde dúzildi. Sonıń menen birge, bıyılǵı jılı Mámleketler aralıq turaqlı rawajlanıw komissiyasınıń dúzilgenine 25 jıl tolmaqta.
Búgingi kúni Aral mashqalası tek usı regionnıń emes, al Oraylıq Aziya mámleketleriniń ekologiyalıq, social-ekonomikalıq hám gumanitarlıq mashqalasına aylanbaqta. Bul mashqalalardı saplastırıwda Mámleketler aralıq turaqlı rawajlanıw komissiyasınıń jumısların joqarı bahalaymız.
2018-jıl 24-avgust kúni Túrkmenbashı qalasında bolıp ótken Araldı qutqarıw xalıqaralıq qorın shólkemlestiriwshi mámleketler basshıları keńesiniń májilisinde qordıń jumısın jetilistiriw, regiondaǵı ekologiyalıq jaǵdaydı jaqsılaw, suw resursların muwapıqlastırǵan halda basqarıw, bul baǵdarda Oraylıq Aziya elleriniń birge islesiwin bekkemlew máseleleri dodalanǵan edi. Usı májiliste shıǵıp sóylegen sózinde Prezidentimiz Araldı qutqarıw xalıqaralıq qorınıń jumısın jetilistiriw, aymaqqa innovaciyalıq sheshimlerdi engiziw hám sırt el investiciyaların tartıw, «jasıl ekonomika»nı rawajlandırıw, ilimiy-ámeliy izertlewler alıp barıw hám basqa da máseleler boyınsha áhmiyetli baslamalardı alǵa qoydı hám usı baslamalardı hár tárepleme dodalaw maqsetinde Birlesken Milletler Shólkemi, Jáhán banki, Aziya rawajlanıw banki hám Global ekologiyalıq fondtıń járdeminde arnawlı konferenciya shólkemlestiriwdi usınıs etken edi
Usı kóz qarastan qaraǵanda, búgingi májilistiń kún tártibinde máseleler region xalıqları ushın áhmiyetli bolıp tabıladı.
Atap aytqanda, májiliste turaqlı rawajlanıw ushın qorshaǵan ortalıq boyınsha Regionallıq baǵdarlamasınıń joybarı, Mámleketler aralıq turaqlı rawajlanıw komissiyasınıń Másláhát keńesin dúziw máseleleri kórip shıǵıldı. Mámleketler aralıq turaqlı rawajlanıw komissiyasına basshılıq etiw wákilligi Túrkmenstannan Ózbekstan Respublikasına berildi.
Ilaj sońında Mámleketler aralıq turaqlı rawajlanıw komissiyasına menen BMShtıń Evropa ekonomikası komissiyası arasında óz-ara túsinisiw Memorandumına qol qoyısıw saltanatı boldı.
Xalıqaralıq konferenciya qatnasıwshıları I.V.Savickiy atındaǵı kórkem óner muzeyinde, qalamızdıń basqa da dıqqatqa ılayıq orınları menen tanıstı.