Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń ekinshi sessiyası haqqında málimleme
2024-jıldıń 26-dekabr kúni Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń ekinshi sessiyası ótkerildi.
Sessiyaǵa Ózbekstan Respublikası Oliy Majlisi Senatı hám Húkimet aǵzaları, Respublika sektor hám taraw basshıları, ǵalaba xabar quralları wákilleri, sonday-aq, Joqarǵı Keńestiń deputatları qatnastı.
Dáslep Ózbekstan Respublikası hám Qaraqalpaqstan Resublikasınıń mámleketlik gimnleri jańladı.
Sessiyanı Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń Baslıǵı Amanbay Orınbaev kiris sóz benen ashtı hám basqarıp bardı.
Sessiyada Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń Baslıǵı Amanbay Orınbaev sońǵı jıllarda húrmetli Prezidentimizdiń Qaraqalpaqstanǵa bolǵan ayrıqsha itibarı menen keń kólemli dóretiwshilik jumıslar ámelge asırılıp atırǵanlıǵın atap ótti.
Jaqında Prezidentimizdiń basshılıǵında Qaraqalpaqstan Respublikasın sociallıq-ekonomikalıq rawajlandırıwdıń baslı wazıypalarına arnalǵan májilis bolıp ótti. Onda húrmetli Prezidentimiz kiris sózinde eń dáslep, Qaraqalpaqstanda bıyılǵı jıl – bereketli jıl boldı – dep ayrıqsha aytqan edi.
Haqıyqatında da bıyılǵı jıl “Qaraqalpaqstan jılı” boldı desek aljaspaǵan bolamız. Sońǵı jıllar qatarında bıyılǵı jılda da kóplegen joqarı sheklerge erisildi, xalqımızdıń turmıs abadanlıǵın arttırıw jolında kóplegen jeńillikler berildi, bul óz gezeginde puqaralarımızdıń búgingi turmısınan razılıǵında óziniń ayqın sáwleleniwin tawıp atır. Álbette, bunday kórsetkishlerge erisiwde tek ǵana Qaraqalpaqstan ushın qabıl etilgen, júdá áhmiyetli bolǵan 15 ten aslam tarixıy pármanlar hám qararlardıń ornı ayrıqsha sanaladı.
Sonı qanaatlanıwshılıq penen atap ótiw kerek, usı májiliste kóterilgen barlıq máseleler hám hár bir baslama húrmetli Prezidentimiz tárepinen tolıq qollap-quwatlandı hám tiyisli taraw basshılarına anıq tapsırmalardı belgilep berdi.
Sessiyada Joqarǵı Keńes Baslıǵı usınday keń imkaniyatlardıń jaratılıp beriliwi arqalı kelesi 2025-jılda ámelge asırılıwı tiyis baslı maqsetlerge erisiw boyınsha anıq rejeler belgilep alınǵanlıǵın atap ótti.
Kún tártibindegi dáslep Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesi Prezidiumı quramın tastıyıqlaw haqqındaǵı másele qarap shıǵıldı.
Bul másele deputatlar tárepinen tolıq qarap shıǵıldı hám qarar qabıl etildi.
Kún tártibindegi keyingi másele Ministrler Keńesi Baslıǵınıń orınbasarların hám Ministrler Keńesiniń aǵzaların tayınlaw haqqındaǵı másele bolıp, ótken birinshi sessiya májilisinde Ministrler Keńesiniń quramındaǵı lawazımlar tastıyıqlanǵanlıǵı, sonday-aq, Ministrler Keńesi quramına kirgiziletuǵın lawazımlarda islep atırǵan basshılar óz wazıypaların waqtınsha atqarıwshı bolıp islep turıwı belgilengeni atap ótildi.
Sessiyada Prezidentimizdiń arnawlı qararı menen Ministrler Keńesi Baslıǵınıń qarjı ekonomika hám kámbaǵallıqtı qısqartırıw máseleleri boyınsha birinshi orınbasarı bir waqıttıń ózinde Ekonomika hám qarjı ministri lawazımında jumıs alıp barıwı, sonday-aq, Ministrler Keńesi Baslıǵınıń awıl hám suw xojalıǵı máseleleri boyınsha orınbasarı - Awıl xojalıǵı ministri lawazımında jumıs alıp barıwı belgilengenligi ayrıqsha tilge alındı.
Sessiyada Ministrler Kenesi Baslıǵınıń usınısı menen Ministrler Keńesi Baslıǵınıń orınbasarları hám Ministrler Keńesiniń aǵzaları lawazımlarına talabanlar usınıldı.
- Qaraqalpaqstan Respublikası Ministrler Keńesi Baslıǵınıń qarjı - ekonomika hám kámbaǵallıqtı qısqartırıw máseleleri boyınsha birinshi orınbasarı - ekonomika hám qarjı ministri lawazımına Erlepesov Nurullan Umirzakovich;
- Ministrler Keńesi Baslıǵınıń qurılıs, tosqınlıqlarsız ortalıq jaratıw, kommunikaciyalar, kommunal xojalıq, ekologiya hám kóklemzarlastırıw máseleleri boyınsha orınbasarı lawazımına Dauletiyarov Shuxrat Qıdırbaevich;
- Ministrler Keńesi Baslıǵınıń awıl hám suw xojalıǵı máseleleri boyınsha orınbasarı - Awıl xojalıǵı ministri lawazımına Teshaev Shuhrat Jwraqulovich;
- Ministrler Keńesi Baslıǵınıń orınbasarı – Investiciyalar, sanaat hám sawda ministri lawazımına Jollıbekov Vladimir Baxtiyarovich;
- Ministrler Keńesi Baslıǵınıń turizm, sport, mádeniyat, mádeniy miyras hám ǵalabalıq kommunikaciyalar máseleleri boyınsha orınbasarı lawazımına Zarikeev Rasul Polatovich;
- Ministrler Keńesi Baslıǵınıń jaslar siyasatı, sociallıq rawajlandırıw hám ruwxıy-aǵartıwshılıq isleri boyınsha orınbasarı lawazımına Otemuratov Bayrambay Perdebaevich;
- Ministrler Keńesi Baslıǵınıń jámiyetlik hám diniy shólkemler menen baylanıslar boyınsha orınbasarı lawazımına Nurazizov Radjapbay Kupalbekovich;
- Ministrler Keńesi Baslıǵınıń orınbasarı - Shańaraq hám hayal-qızlar komiteti baslıǵı lawazımına Axmedova Maryam Xalilaevna tayınlandı.
Sonday-aq, Qaraqalpaqstan Respublikası Ministrler Keńesiniń aǵzaları lawazımlarǵa tayınlandı.
Kún tártibindegi keyingi másele Qaraqalpaqstan Respublikasınıń 2025-jılǵı mámleketlik byudjeti parametrleri tuwralı másele bolıp, bul másele boyınsha Ministrler Keńesi Baslıǵınıń birinshi orınbasarı - ekonomika hám qarjı ministri N.Erlepesov bayanat jasadı.
Húrmetli Prezidentimiz tárepinen ótken dáӯirde alıp barılǵan ekonomikalıq reformalar nátiyjeleri hám kelesi dáӯir ushın mólsherlengen reformalar shárayatında, jalpı ishki ónimler kólemin 2030-jılda 200 mlrd. dollarǵa alıp shıǵıӯ ӯazıypasın belgilep berilmekte.
Usı maqsetlerge erisiӯ ushın ekonomikalıq ósim pátlerin 2024-2025-jıllarda 6,1 payız, 2026-jılda 6,2 payız hám 2027-jılda 6,3 payız dárejesine erisiӯ arqalı “Ózbekstan-2030” strategiyasında belgilengen dárejege jetkeriw belgilengen.
Bul boyınsha Qaraqalpaqstan Respublikasınıń 2025-jıl makro ekonomikalıq kórsetkishler rejeleri hám 2026-2027-jıllar ushın mólsherlengen rejeleri belgilep alındı.
Bunda, 2025-jılda ekonomikalıq tarmaqlardıń turaqlı ósimin támiyinleӯmiz ushın sanaat ónimlerin islep shıǵarıӯ, qurılıs jumısları, aӯıl xojalıǵı hám bazar xızmetlerinde ósimdi támiyinlew prognoz qılınbaqta.
Kún tártibindegi bul másele de tolıq qarap shıǵıldı hám deputatlar tárepinen tiyisli qarar qabıl etildi.
Sessiyada Ózbekstan Respublikası Esap palatası inspektorı B.Mirzoev bayanat jasadı.
"2025-jıl ushın Ózbekstan Respublikasınıń Mámleketlik byudjeti haqqında"ǵı nızam menen Qaraqalpaqstan Respublikası byudjetiniń 2025-jıl ushın dáramat hám qárejetleri jáne respublika byudjetinen ajıratılatuǵın transfertlerdiń muǵdarı belgilep berildi. Bul nızam menen Qaraqalpaqstan Respublikası byudjetin qáliplestiriw hám orınlanıwın támiyinlew boyınsha Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesine bir qatar qosımsha wákillikler berildi.
Sonday-aq, Mámleketimiz basshısınıń arnawlı pármanı qabıl etilip, onda byudjet qarjılarınan maqsetli hám nátiyjeli paydalanıwda jámiyetlik qadaǵalawdı hám xalıq wákilleriniń byudjet processlerindegi qatnasın jáne de keńeytiw názerde tutıldı.
Párman menen aymaqlıq byudjetlerdiń orınlanıwı haqqındaǵı jıllıq esabattıń sırtqı auditi nátiyjeleri hám kelesi jıl ushın byudjet joybarın bahalaw boyınsha Esap palatasınıń juwmaqları Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesi hám xalıq deputatları Keńesleriniń májilislerinde Esap palatasınıń juwapkerleri qatnasıwında dodalanatuǵını belgilendi.
Kún tártibindegi bul másele de tolıq qarap shıǵıldı hám deputatlar tárepinen qarar qabıl etildi.
Kún tártibindegi keyingi másele «Ámengerlik hám qáwenderlik haqqında»ǵı Qaraqalpaqstan Respublikasınıń Nızamı joybarı tuwralı bolıp, bul másele boyınsha Joqarǵı Keńestiń Sociallıq-mádeniy rawajlanıw, jaslar siyasatı, turizm hám jámiyetlik birlespeler máseleleri komiteti baslıǵı M.Atamuratov bayanat jasadı.
Búgingi kúnde elimizde húrmetli Prezidentimizdiń basshılıǵında jetim hám ata-anasınıń qaramaǵınan ayırılǵan balalardı hár tárepleme qollap-quwatlawǵa, olardıń nızamlı mápleri menen huqıqların qorǵawǵa ayrıqsha itibar qaratılıp, bul baǵdarda keń kólemli iygilikli isler ámelge asırılmaqta.
Bul baǵdarda Qaraqalpaqstanda da bir qatar iygilikli jumıslar dawam ettirilip atırǵan bolıp, bul ilajlardı ele de jetilistiriw, ámengerlik hám qáwenderlik belgileniwine mútáj bolǵan shaxslardı óz waqtında anıqlaw, esapqa alıw hám jaylastırıw tarawındaǵı qatnasıqlardı tártipke salıw maqsetinde «Ámengerlik hám qáwenderlik haqqında»ǵı Qaraqalpaqstan Respublikasınıń Nızamı joybarı islep shıǵıldı.
Islep shıǵılǵan Nızam joybarınıń tiykarǵı maqseti ámengerlik hám qáwenderlik institutınıń birden-bir nızamshılıq hám huqıqıy tiykarların, sonday-aq, nızamshılıqqa ámel etiliwiniń, ámengerlik hám qáwenderlikke mútáj puqaralardıń huqıqları hámde erkinliklerin támiyinlewdiń real huqıqıy kepilliklerin jaratıwdan ibarat.
Kún tártibindegi bul másele de tolıq qarap shıǵıldı hám deputatlar tárepinen qarar qabıl etildi.
Kún tártibindegi gezektegi másele “Diyqan xojalıǵı haqqında”ǵı Qaraqalpaqstan Respublikası Nızamınıń joybarı tuwralı bolıp, bul másele boyınsha Joqarǵı Keńestiń agrar, suw xojalıǵı, tábiyattı qorǵaw hám ekologiya máseleleri komiteti baslıǵı A.Jumanazarov bayanat jasadı.
«Diyqan xojalıǵı haqqında»ǵı Qaraqalpaqstan Respublikasınıń Nızam joybarı islep shıǵıldı. Nızam joybarı Ózbekstan Respublikasınıń tiyisli Nızamı, Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń tiyisli qararlarına tiykar islep shıǵıldı.
Onıń maqseti diyqan xojalıǵın shólkemlestiriw, onıń jumısınıń huqıqıy tiykarların belgilew, sonday-aq, diyqan xojalıqların mámleket tárepinen qollap-quwatlaw tarawındaǵı qatnasıqlardı tártipke salıwdan ibarat.
Nızam menen diyqan xojalıǵın júrgiziw ushın 0,06 gektardan – 1 gektarǵa shekem bolǵan jer uchastkaların beriw (aldın suwǵarılatuǵın jerlerde 0,35 ga shekem berip kelingen), fermer hám awıl xojalıǵı kárxanaları tárepinen tiykarǵı eginnen bosaǵan jer maydanlarında diyqan xojalıǵı menen shuǵıllanıw ushın bir jılǵa shekem bolǵan múddetke ijara tiykarında 0,06 gektardan – 10 gektarǵa shekem jerlerdi beriw, diyqan xojalıǵınıń awıl xojalıǵı ónimlerin realizaciyalawdan alınǵan dáramatlarına salıq salınbawı sıyaqlı áhmiyetli máseleler názerde tutılmaqta.
Kún tártibindegi bul másele de tolıq qarap shıǵıldı hám deputatlar tárepinen qarar qabıl etildi.
Kún tártibindegi keyingi másele Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń “Ózbekstan-2030” strategiyası haqqında”ǵı Pármanı talaplarınıń orınlanıwın támiyinlew maqsetinde hayal-qızlardı qollap-quwatlaw, olardıń máplerin qorǵaw, gender teńligin támiyinlewde ámelge asırılǵan jumıslar haqqında Ministrler Keńesiniń málimlemesi tuwralı bolıp, bul másele boyınsha Ministrler Keńesi Baslıǵınıń orınbasarı - shańaraq hám hayal-qızlar komiteti baslıǵı M.Axmedova bayanat jasadı.
Bul másele de tolıq qarap shıǵıldı hám deputatlar tárepinen qarar qabıl etildi.
Kún tártibindegi keyingi másele Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2023-jıl 25-dekabrdegi «2024-2026-jıllarda Ózbekstan Respublikasınıń sociallıq hám islep shıǵarıw infrastrukturasın rawajlandırıw ilajları xaqqında»ǵı 404-sanlı qararı talaplarınıń Qaraqalpaqstan Respublikasında orınlanıw barısı boyınsha Ministrler Keńesiniń esabatı tuwralı tuwralı bolıp, bul másele boyınsha Ministrler Keńesi Baslıǵınıń orınbasarı Sh.Dauletyarov bayanat jasadı.
Sońǵı jılları respublikamızda keń kólemli qurılıs, abadanlastırıw hám dóretiwshilik jumısları alıp barılmaqta. Atap aytqanda, Prezidentimizdiń 404-sanlı qararı tiykarında respublikamızda qurılıs-ońlaw jumısları jedellik penen ámelge asırılmaqta.
Bıyılǵı Investiciyalıq baǵdarlaması sheńberinde 132 sociallıq taraw hám infrastruktura obektlerinde 810,7 milliard sumlıq jumıs orınlanǵan bolıp, 119 obektte qurılıs jumısları juwmaqlanǵan.
Sonıń ishinde, 6 densawlıqtı saqlaw obektinde 45,0 mlrd. sumlıq jumıs kólemleri orınlanıp, barlıq obektler paydalanıwǵa tapsırıldı. 4 sport obektinde 53,9 mlrd.sumlıq jumıs kólemleri orınlandı. Nókis qalasındaǵı "Sarbinaz" MPJda Qaraqalpaqstan tábiyǵiy ilimler ilimiy-izertlew institutı imaratın tolıq ońlaw jumısları alıp barılıp, ilim tarawında izleniwler alıp barıp atırǵan ilimpazlarımızǵa sharayat jaratılıwına erisildi.
17 ishimlik támiynatı obektlerinde 124,3 mlrd. sumlıq jumıs kólemi orınlandı hám 13 obekt tapsırıldı. Máhállelerde baǵdarlama sheńberinde 172,1 kilometr ishimlik suwı tarmaqları tartıldı hám rekonstrukciyalandı. Nátiyjede 47,7 mıńnan aslam xalıqtıń ishimlik suwı támiynatı jaqsılanıwına erisildi hám ishimlik suwı menen támiyinleniw dárejesi 72,4 procentten 74,8 procentke jetkerildi.
23 irrigaciya hám melioraciya obektlerinde 124,7 mlrd. sumlıq, 16 avtomobil jolları obektlerinde 120,6 mlrd. sumlıq jumıslar orınlandı hám 10 obekt paydalanıwǵa tapsırıldı.
Sonıń menen bir qatarda, 35 mektep hám 8 mektepke shekemgi bilimlendiriw shólkemlerin qurıw, rekonstrukciyalaw jumısları alıp barılmaqta.
Búgingi kúnde jámi 41 obektte qurılıs jumısları juwmaqlanǵan hám qalǵan 2 obektte jumıslar juwmaqlanbaqta. Qurılıs jumısları nátiyjesinde 10 738 oqıwshı ornı jańadan jaratıldı hám 3-6 jastaǵı 1950 balalar mektepke shekemgi bilimlendiriw shólkemine qamtıp alındı.
Nátiyjede mekteplerde qamtıp alıw koefficienti 1,1 den 1,08 ge túsirildi, baqshalarda qamtıp alıw 81,2 procentten 84 procentke arttırılıwına erisildi.
Kún tártibindegi bul másele de tolıq qarap shıǵıldı hám deputatlar tárepinen tiyisli qarar qabıl etildi.
Kún tártibinde Qaraqalpaqstan Respublikası aymaǵındaǵı avariyalıq jaǵdaydaǵı ońlaw talap etiletuǵın kópirlerdiń mánzilli dizimin tastıyıqlaw tuwralı másele qarap shıǵıldı.
Sessiyada húrmetli Prezidentimizdiń arnawlı qararı tiykarında Islam rawajlanıw banki hám OPEK xalıqaralıq rawajlanıw fondı qatnasında “Awıllıq jerlerdi turaqlı rawajlandırıw” joybarı esabınan Qaraqalpaqstanda sociallıq taraw, infrastruktura obektleri hám máhállelerdiń turmıslıq xızmet kórsetiw oraylarında qurılıs, rekonstrukciyalaw hám iri ońlaw jumısları ámelge asırılıp atırǵanı atap ótildi.
Usı joybardıń dawamı sıpatında Qaraqalpaqstanda kelesi jılı Respublika avtomobil jollarında jaylasqan avariyalıq jaǵdayındaǵı kópirlerdi rekonstrukciyalaw hám ońlaw jumısları ushın “Saudiya rawajlanıw fondı” joybarı tárepinen jámi qarjılar ajıratılıwı názerde tutılmaqta.
Bul qarjılar esabınan Taxtakópir, Qaraózek, Ámiwdárya, Qanlıkól, Bozataw hám Nókis rayonlarında jaylasqan jámi 19 kópirde rekonstrukciya hám ońlaw jumısları alıp barıladı.
Kún tártibindegi bul másele de tolıq qarap shıǵıldı hám deputatlar tárepinen qarar qabıl etilip, qurılıs jumısları alıp barılatuǵın kópirlerdiń dizimi tastıyıqlandı.
Sessiya májilisiniń kún tártibindegi keyingi másele Joqarǵı Keńes Prezidiumınıń tiyisli qararların tastıyıqlaw máselesi haqqında bolıp, bul másele de tolıq qarap shıǵıldı.
Kún tártibindegi másele boyınsha deputatlar tárepinen qarar qabıl etildi.
Usınıń menen Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń ekinshi sessiyası óz jumısın juwmaqladı.