Ózbekstan muǵallim hám ustazlarına
Qádirli doslar!
Siz, ázizlerdi, ómirin dúnyadaǵı eń ullı hám maqtanıshlı iske – náwqıran áwladtıń tálim-tárbiyasına baǵıshlaǵan húrmetli ustaz hám muǵallimler, tarawdıń barlıq jankúyer xızmetkerlerin ulıwmaxalıqlıq bayram – Muǵallimler hám ustazlar kúni menen qızǵın qutlıqlayman.
Mine usınday quwanıshlı kúnde siz, mehriban ustazlarǵa elimizdiń joqarı húrmet-izzetin jáne bir márte bildirip, bársheńizge Jańa Ózbekstannıń keleshegin jaratıw jolındaǵı mashaqatlı hám maqtanıshlı miynetińiz ushın shın júrekten minnetdarshılıq bildiremen.
Húrmetli ustaz hám tárbiyashılar!
Jaqında sizler menen bolıp ótken ashıq, atap ótiw múmkin, tariyxıy sóylesiwimizde tálim-tárbiya sistemasındaǵı jumıslarımızdı tereń tallap, olardı jańa basqıshqa kóteriw boyınsha anıq maqset hám rejelerdi belgilep aldıq.
Kúni keshe Birlesken Milletler Shólkemi Bas Assambleyasınıń 80-sessiyasında bilimlendiriw tarawındaǵı reformalarımızdıń nátiyjeleri dúnya jámiyetshiliginde úlken itibar hám qızıǵıwshılıq oyattı. Bul baǵdarda erisken jetiskenliklerimiz xalıqaralıq áhmiyetke iye bolǵan jańa baslamalardı alǵa qoyıw ushın tiykar boldı.
Atap aytqanda, keyingi segiz jılda elimizde bilimlendiriw hám ilimge qárejetler 6 esege arttırılıp, 378 trillion sumdı quraǵanı, júzlegen jańa baqshalar, mektep, texnikum hám joqarı oqıw orınları qurılǵanı, bilimlendiriw hám ilim dárgayların zaman talapları tiykarında úskenelew, ustaz hám trenerlerdiń miynetin múnásip qádirlewge qaratılǵan baǵdarlamalarımız ayrıqsha atap ótildi.
Bul haqqında aytqanda, mámleketimizde qısqa múddette baqshalardıń sanın 5200 den 38 mıńǵa, qamtıp alıw dárejesin 27 procentten 78 procentke arttırǵanımız, tárbiyashılardıń miynet haqısı mektep muǵallimleriniń aylıǵına teńlestirilgeni, bul mákemelerdegi basshı hám pedagoglardıń miynet haqısı derlik 2 esege arttırılǵanın atap ótiw kerek.
Kelesi jıldan Qaraqalpaqstan hám barlıq wálayatlarda Prezident mektepleri sıyaqlı “Jańa áwlad” baqshaları shólkemlestirilip, olarda tárbiyashılar aldınǵı pedagogikalıq texnologiyalardı úyrenedi.
Perzentlerimizge bilim hám tárbiya beriwdiń eń áhmiyetli basqıshı – mektep bilimlendiriwin rawajlandırıw turaqlı itibarımız orayında bolıp kelmekte. Keyingi jılları 500 ge shamalas jańa mektepler qurılıp, barları keńeytilgeni esabınan 1 million oqıwshı ornı jaratıldı. Jeke menshik mekteplerge jol ashılıwı sebepli ata-analar hám oqıwshılar ushın tańlaw imkaniyatı payda boldı. Búgingi kúnde 200 mıńnan aslam ul-qızlarımız mine usınday mekteplerde oqıp atır.
Jańa oqıw jılınan 12 jıllıq mektep bilimlendiriwi jáne 9-hám 11-klass oqıwshıları ushın birden-bir mámleketlik imtixanlar engizilip, olardıń nátiyjeleri boyınsha pitkeriwshiler tikkeley texnikum hám joqarı oqıw orınlarına kiriwi múmkin bolatuǵın tártip jolǵa qoyıladı.
Hámmemizge belgili, keleshek – zamanagóy bilim menen qurallanǵan kásip-óner iyeleriniń úlesinde. Biz bul haqıyqattı hesh qashan umıtpawımız kerek. Sonıń ushın jaslarımızdı zaman menen teń qádem taslap, hár qanday básekige shıdam bere alatuǵın jetik qánigeler etip tárbiyalawımız kerek.
Usı maqsette shólkemlestirilip atırǵan Kásiplik bilimlendiriw agentliginen úmitimiz úlken. Bul agentlik kásiplik bilimlendiriw tarawına, bar texnikumlarǵa xalıqaralıq standartlar tiykarında jańa ómir nápesin alıp kiriwi zárúr.
Bir jıl ishinde 100 texnikumda Germaniya, Ullı Britaniya, Shveycariya, Qıtay, Koreya Respublikası sıyaqlı rawajlanǵan mámleketlerdiń bilimlendiriw shólkemleri menen birge islesiw jolǵa qoyılıp, olardıń aldınǵı oqıw baǵdarlamaları engiziledi. Sonıń ishinde, Angliyanıń “Pirson” kompaniyası menen aymaqlardaǵı 14 texnikumda “BITEK” xalıqaralıq baǵdarlaması arqalı jaslar turizm, málimleme texnologiyaları, medicina, qurılıs, logistika, elektrotexnika, energetika, mashina qurılısı, biotexnologiya, kreativ ekonomika sıyaqlı baǵdarlarda talap joqarı bolǵan kásiplerdi iyeleydi.
Mámleketimizde dual bilimlendiriw menen qamtıp alıw 5 esege arttırıladı. Házirgi waqıtta jańa texnologiyalardı ózlestiriw, sırt elli investor hám sherikler menen erkin pikirlesiw ushın texnikumlardaǵı shet tili saatları tórt esege kóbeytiledi.
Ulıwma, kelesi jıldan jańa, sanlı ashıq platforma iske qosılıp, onda texnikum pitkeriwshileriniń kásiplik kónlikpeleri haqqındaǵı maǵlıwmatlar jergilikli hám sırt el jumıs beriwshileri ushın járiyalanadı.
Sonıń menen birge, ulıwma orta bilim beriw mákemelerinde mektep máshátshisi lawazımı engizilip, olar 7-klasstan baslap oqıwshılardı kásip-ónerge baǵdarlaw menen shuǵıllanadı.
Bársheńizge belgili, biz keyingi jılları joqarı bilimlendiriw máselesine tiykarǵı áhmiyet qaratpaqtamız. Ámelge asırılǵan reformalarımız nátiyjesinde ótken segiz jıl ishinde joqarı oqıw orınlarımızdıń sanı 77 den 202 ge, studentlerdiń sanı bolsa 250 mıńnan 1,5 millionǵa jetti. Jaslar ushın joqarı oqıw orınlarına kiriwde tańlaw imkaniyatı kóbeytildi. Bul bilimlendiriw mákemelerinde sabaq beretuǵın muǵallimlerdiń aylıǵı sezilerli dárejede arttırıldı.
Ilimniń belgili bir tarawında izertlewler alıp barıp, anıq nátiyjege erisip atırǵan ilimpazlarımızdıń tiykarǵı bólegin professor-oqıtıwshılar qurap atırǵanı ayrıqsha itibarǵa ılayıq.
Qádirli doslar!
Biz muǵallim hám ustazlıq kásibiniń statusın hám abırayın arttırıwǵa sheshiwshi másele sıpatında qaramaqtamız. Sonlıqtan taraw xızmetkerleriniń miynet hám jasaw sharayatın jaqsılaw reformalarımızdıń eń tiykarǵı baǵdarı bolıp qaladı. Sonıń ishinde, jańa jıldan baslap keminde 15 jıl stajǵa iye bolǵan joqarı kategoriyalı pedagoglarǵa ipoteka kreditiniń baslanǵısh tóleminiń 25 procenti qaplap beriledi.
Kelesi oqıw jılında mámleketlik joqarı oqıw orınlarına oqıwǵa kirgen pedagoglardıń perzentleriniń kontrakt summasına 30 procent shegirme engiziliwi mólsherlenbekte. Muǵallimlerdiń zamanagóy kompyuter texnikaların satıp alıwı ushın 10 million sumǵa shekem jeńilletilgen kredit ajıratıladı. Jańa jıldan taraw xızmetkerleri ushın mámleketlik xızmetler tólemi eki esege azaytıladı. Dúnyadaǵı TOP-300 joqarı oqıw orınlarına oqıwǵa kirgen bolajaq pedagoglarǵa 20 mıń dollarǵa shekem jeńilletilgen tálim krediti ajıratıladı.
Ulıwmalastırıp aytqanda, oqıtıwshı hám tárbiyashı kásibin jámiyetimizdegi eń áhmiyetli hám abıraylı kásipke aylandırıw boyınsha baslaǵan jumıslarımız izbe-iz dawam ettiriledi.
Húrmetli ustazlar, áziz trenerler!
Elimiz tariyxındaǵı eki ullı Renessanstı jaratqan ullı oyshıl hám alımlardı da óz waqtında siz sıyaqlı muǵallimler tárbiyalap kamalǵa keltirgen. Bul iygilikli dástúrlerdiń dawamshıları sıpatında siz, ázizler de búgin janajan Watanımızda qurılıp atırǵan Úshinshi Renessans dóretiwshilerin kamalǵa keltiriwge múnásip úles qosasız, dep isenemen.
Mine, usınday ullı maqset jolında sizlerge bekkem densawlıq, kúsh-ǵayrat, jańa tabıslar hám shańaraqlıq baxıt tileymen.
Bársheńizge hámiyshe el-xalqımızdıń, shákirtlerińizdiń húrmeti hám ardaǵında bolıw nesip etsin!
Shavkat Mirziyoev,
Ózbekstan Respublikası Prezidenti