Ózbekstan densawlıqtı saqlaw tarawınıń xızmetkerlerine
Húrmetli densawlıqtı saqlaw sisteması xızmetkerleri!
Usı qutlı áyyyamda xalıq salamatlıǵınıń saqshıları bolǵan siz, ázizlerdi mámleketimizde keńnen belgilenip atırǵan kásiplik bayramıńız – Medicina xızmetkerleri kúni menen qızǵın qutlıqlap, bársheńizge ózimniń joqarı húrmetim hám jaqsı tileklerimdi bildiremen.
Hámmemizge belgili, salamatlıq hár bir insan, pútkil jámiyet ushın biybaha baylıq, ullı jemis bolıp esaplanadı. Tek ǵana salamat insan hám salamat xalıq ullı islerge uqıplı ekenin bárshemiz jaqsı túsinemiz.
Usı mánide, Mir Áliysher Nawayı babamızdıń “Dáwran eliniń táninde de jan bolǵıl, Hám janlarına hal-dárman bolǵıl”, degen hikmetli shaqırıǵı áyne sizler sıyaqlı jankúyer hám pidayı insanlarǵa baǵıshlanǵan, desek, aljaspaǵan bolamız.
Biz sizlerdiń Jańa Ózbekstanda jańa medicina sistemasın rawajlandırıw jolındaǵı nátiyjeli jumısıńızdı joqarı qádirleymiz hám maqtanıshlı jáne juwapkershilikli miynetińiz ushın el-jurtımız atınan shın júrekten minnetdarshılıq bildiremiz.
Áziz shıpakerler!
Mámleketimizde insan qádirin ulıǵlaw, onıń turmıslıq máplerin ámelde támiyinlewge qaratılǵan mámleketlik siyasatta xalıqtıń salamatlıǵın bekkemlew tiykarǵı baǵdarlardan biri sıpatında belgilengeni sizlerge jaqsı belgili, álbette.
Bul haqqında sóz bolǵanda, keyingi jılları mámleketlik byudjetten medicina tarawı ushın baǵdarlanıp atırǵan qarjılardıń kólemi 6 esege arttırılǵanı, densawlıqtı saqlaw mákemeleriniń materiallıq-texnikalıq bazası hám kadrlar potencialı túp-tiykarınan jaqsılanǵanın atap ótiw kerek. Medicinalıq xızmetler xalıqqa jáne de jaqınlastırılıp, sapalı medicinalıq xızmetler máhállege shekem túsirilmekte. Eń áhmiyetlisi, bunday ózgerislerdiń nátiyjesin hár bir watanlasımız óz turmısında sezinbekte. Máselen, burın tek ǵana paytaxtta kórsetilgen 400 den aslam joqarı texnologiyalı medicinalıq xızmetler házirgi waqıtta wálayat hám rayonlardıń ózinde de ámelge asırılmaqta. Birlemshi medicinalıq-sanitariyalıq járdem boyınsha xalıqaralıq tájiriybege tiykarlanǵan jańa model engizilmekte. Qısqa múddette aymaqlarımızda 490 mákeme qayta shólkemlestirilip, yuridikalıq statusqa iye bolǵan 350 biyǵárez shańaraqlıq poliklinikanıń jumısı jolǵa qoyılǵanı bul baǵdardaǵı jumıslarımızdıń nátiyjesi bolıp esaplanadı.
Elimizde 2017-jıldan berli analar ólimi kórsetkishi 21 promilleden 11 promillege, náresteler ólimi bolsa 11,5 promilleden 7,8 promillege azayǵanı da tarawda ámelge asırılıp atırǵan reformalarımızdıń nátiyjesi bolıp esaplanadı.
Usı jılı birinshi márte mámleketlik medicina mákemelerine robot texnologiyaları kirip keldi. Ótip baratırǵan jılda medicinanı sanlastırıw jumısları pútkilley jańa basqıshqa kóterildi.
Tarawda DMED birden-bir elektron málimleme platforması iske qosılıp, oǵan 36 millionnan aslam xalıqtıń medicinalıq maǵlıwmatları kirgizildi. Ministrlik sistemasında “Sanlı densawlıqtı saqlaw” orayı ashıldı.
Jasalma intellekt tiykarında orınlanıp atırǵan medicinalıq tekseriw hám emlewdiń túrleri 43 ke jetti.
Tez medicinalıq járdem xızmetinde shaqırıqlardı elektron basqarıw sistemasınıń ornatılǵanı da áhmiyetli jańalıq boldı. Mámleketlik medicinalıq qamsızlandırıw mexanizmlerin engiziw jumısları izbe-iz dawam ettirilmekte.
Medicinada jeke menshik sektordıń úlesi artıp barmaqta. Ótken segiz jılda elimizde jeke menshik klinikalardıń sanı 3,5 mıńnan 9 mıńǵa, olar tárepinen kórsetilip atırǵan medicinalıq xızmet túrleri bolsa 50 den derlik 130 ǵa jetkeni bunı ayqın tastıyıqlaydı.
Mámleketimizdiń farmacevtika bazarında milliy ónimlerdiń kólemi kóbeyip, 2017-jıldan berli óndiris 1,4 trillion sumnan 6,3 trillion sumǵa, eksport kólemi bolsa 6,3 million dollardan 250 million dollarǵa ósti.
Taraw ushın kadrlar tayarlaw sistemasın jetilistiriw maqsetinde bar úsh joqarı oqıw ornı negizinde Tashkent mámleketlik medicina universiteti shólkemlestirildi. Úrgensh mámleketlik medicina institutınıń jumısı jolǵa qoyıldı. Samarqand mámleketlik medicina universiteti abıraylı xalıqaralıq “Times Higher Edusation” (THE) reytinginen orın aldı. Xalıqaralıq akkreditaciyadan ótken medicinalıq joqarı bilimlendiriw mákemeleriniń sanı 8 di quramaqta.
Bıyıl 300 ge shamalas qánigemiz onlaǵan rawajlanǵan sırt ellerde óz bilim hám mamanlıǵın arttırıp keldi.
Elimiz xalqınıń turmıs sharayatları jaqsılanıp, ortasha ómir súriw dárejesi 73,8 jastan 75,1 jasqa sozılǵanında siz, óz kásibi hám xızmet wazıypasına sadıq, miynetkesh taraw xızmetkerleriniń múnásip úlesi bar, desek, áyne haqıyqattı aytqan bolamız.
Húrmetli shıpakerler!
Búgingi kúnde biz óz aldımızǵa qoyǵan úlken sheklerge erisiwde xalqımızdıń tınıshlıǵın hám densawlıǵın saqlaw sheshiwshi áhmiyetke iye. Sebebi tınıshlıq hám densawlıqtı bekkemlep, óz kúsh hám imkaniyatlarına isenip, bárqulla alǵa umtılıp jasaytuǵın xalıq hám millet iygilikli maqsetlerine álbette erisedi.
Siz, ázizler bunnan bılay da bay bilim hám tájiriybeńiz, mamanlıq hám sheberligińiz benen tarawdıń rawajlanıwın jańa basqıshqa kóteriw, Ózbekstan medicinasınıń dańqlı dástúrlerin izbe-iz dawam ettiriw, jáhán medicinasınıń aldınǵı jetiskenliklerin ózlestiriw ushın jáne de úlken kúsh-ǵayrat penen miynet etesiz, dep isenemen.
Óz gezeginde, taraw xızmetkerleriniń xızmetlerin múnásip qádirlew, olar ushın hár tárepleme qolaylı sharayatlar jaratıp beriw máseleleri bunnan bılay da mámleketimiz hám jámiyetimizdiń dıqqat orayında bolıp qaladı.
Sizlerdi kásiplik bayramıńız benen jáne bir márte qutlıqlap, bársheńizge bekkem densawlıq, jumısıńızda úlken tabıslar, shańaraqlıq baxıt-ıǵbal, shańaraqlarıńızǵa tınıshlıq hám qut-bereket tileymen.
Bárqulla aman-esen bolıń, qolıńız awırmasın, áziz shıpakerler!
Shavkat MIRZIYoEV,
Ózbekstan Respublikası Prezidenti