Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń otız besinshi sessiyası haqqında málimleme
1239
Usı jıldıń 12-sentyabr kúni Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń otız besinshi sessiyası bolıp ótti.
Sessiyaǵa Ózbekstan Respublikası Oliy Majlisi Senatı, Qaraqalpaqstan Respublikası húkimeti aǵzaları, tiyisli taraw basshıları, ǵalaba xabar qurallarınıń wákilleri, sonday-aq, Joqarǵı Keńestiń deputatları qatnastı.
Sessiyanı Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń Baslıǵı A.Orınbaev kiris sóz benen ashtı hám basqarıp bardı.
Dáslep deputatlar sessiyanıń Sekretariatın sayladı hám kún tártibin tastıyıqladı.
Sessiya kún tártibinde dáslep «Qaraqalpaqstan Respublikasınıń Hákimshilik-aymaqlıq dúzilisi haqqında»ǵı Qaraqalpaqstan Respublikası Nızamınıń joybarı máselesi kórip shıǵıldı.
Bul másele boyınsha Joqarǵı Keńestiń Nızamlılıq, sud-huqıq hám korrupciyaǵa qarsı gúresiw máseleleri komiteti baslıǵı Zuxra Reymova bayanat jasadı.
Nızam joybarı menen:
- hákimshilik-aymaqlıq dúzilis tarawındaǵı tiykarǵı principler hám túsinikler birinshi márte engizilmekte;
- hákimshilik-aymaqlıq dúzilis máseleleri boyınsha qarar qabıllawda mámleketlik uyımlardıń wákillikleri hám wazıypaları anıq belgilenbekte;
- Qaraqalpaqstan Respublikasında hákimshilik-aymaqlıq dúzilis máseleleri boyınsha komissiyalardı dúziw hám jumısın júrgiziwdiń ulıwma tártibi, tiykarǵı wazıypaları, sonday-aq, komissiya tárepinen juwmaq shıǵarıw múddetleri hám mazmunı retlestirilmekte;
- Qaraqalpaqstan Respublikasında hákimshilik-aymaqlıq dúzilis máseleleri boyınsha usınıslardı mámleketlik ekspertizasınan ótkeriw tártip-qaǵıydaları hám mexanizmleri ornatılmaqta;
- Qaraqalpaqstan Respublikasında hákimshilik-aymaqlıq birliklerdiń mámleketlik reestri, onı dúziwdiń tiykarǵı ózgeshelikleri hám óz ishine alıwı kerek bolǵan máseleler bayan etilmekte;
Sonday-aq, Nızam joybarında Qaraqalpaqstan Respublikasında hákimshilik-aymaqlıq birliklerdi dúziw hám saplastırıw, hákimshilik-aymaqlıq birlikler shegaraların ózgertiw, hákimshilik-aymaqlıq orayların belgilew hám kóshiriw, sonday-aq, baǵınıwın ózgertiw tártibi keltirilgen.
Haqıyqatında da, bayanatta keltirilgenindey, usınılıp atırǵan Nızam joybarınıń tiykarǵı maqseti - Qaraqalpaqstan Respublikasınıń hákimshilik-aymaqlıq dúzilisiniń quramlı bólimlerin nızamlı normalar arqalı bekkemlew, hákimshilik-aymaqlıq dúzilis máseleleriniń mámleket tárepinen tártipke salıwdı ámelge asırıwshı uyımlar hám olardıń wákilliklerin belgilewden ibarat bolıp, bul nızam búgingi kúnde elimizdiń hákimshilik-aymaqlıq máselelerin tártiplestiriwshi áhmiyetli nızam hújjeti bolıp tabıladı.
Bunnan soń Kadastr agentligi Qaraqalpaqstan Respublikası basqarması baslıǵı Isatay Tlewov shıǵıp sóyledi.
Bul másele boyınsha deputatlar tiyisli qarar qabıl etti.
Sessiyanıń kún tártibindegi keyingi másele, yaǵnıy, puqaralar huqıqların hám erkinliklerin, sonıń menen birge, kárxanalar, mákemeler hám shólkemlerdiń huqıqları hámde nızam menen qorǵalatuǵın máplerin sud jolı menen qorǵawdı ámelge asırıwǵa baylanıslı jumısları tuwralı, Qaraqalpaqstan Respublikası sudı hámde Qaraqalpaqstan Respublikası Hákimshilik sudı baslıqlarınıń málimlemeleri haqqındaǵı másele bolıp, bul boyınsha Qaraqalpaqstan Respublikası sudınıń baslıǵı Kamal Tarixov hám Qaraqalpaqstan Respublikası hákimshilik sudınıń baslıǵı Amir Nurlipesovtıń málimlemeleri tıńlandı.
Bul másele boyınsha deputatlar tiyisli qarar qabıl etti.
Sonday-aq, sessiyada Mámleketlik tildi rawajlandırıw, mámleketlik tildiń háreket etiwi menen baylanıslı mashqalalardı anıqlaw hám saplastırıw boyınsha ámelge asırılıp atırǵan ilajlar haqqında, Ministrler Keńesi janındaǵı Mámleketlik tildi rawajlandırıw departamenti baslıǵınıń esabatı haqqındaǵı másele qaraldı. Bul másele boyınsha Ministrler Keńesi janındaǵı Mámleketlik tildi rawajlandırıw departamenti baslıǵı Perdeǵalıy Dabılov bayanat jasadı.
Aytıp ótilgenindey, latın jazıwına tiykarlanǵan qaraqalpaq tilinde tayarlanǵan «Mámleketlik tilde is júrgiziw» ámeliy qollanbası 1000 nusqada baspadan shıǵarıldı. «Qaraqalpaq tiliniń sanlastırılǵan texnologiyası» atamasındaǵı ilimiy ámeliy joybarı Tashkent mámleketlik ekonomika universitetiniń kompyuter baǵdarlamashıları tárepinen ámelge asırılmaqta. Qaraqalpaq tilindegi audiokitaplar platformasın jaratıw ústinde jumıslar alıp barılıp, sud hújjetlerinde júrgizilip kiyatırǵan yuridikalıq terminlerdiń qaraqalpaq tilindegi ekvivalentleri Atamalar komissiyası tárepinen islep shıǵılmaqta. Bunnan tısqarı, 5 tomlıq “Qaraqalpaq tiliniń túsindirme sózligi” kitabı tayarlanıp atır. Sonıń menen birge, qaraqalpaq tiliniń enciklopediyalıq sózligin tarawlar boyınsha jaratıw jumısları da alıp barılmaqta.
Soraw-juwaplardan soń, bul másele boyınsha tiyisli qarar qabıl etildi.
Sessiyanıń kún tártibindegi keyingi másele Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń ayırım komitetleri quramına ózgerisler hám qosımshalar kirgiziw haqqında bolıp, bul másele boyınsha deputatlar tiyisli qarar qabıl etti. Bunnan soń Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesi Prezidiumınıń tiyisli qararların tastıyıqlaw haqqındaǵı másele kórip shıǵıldı hám deputatlar tárepinen qararlar qabıl etildi.
Usınıń menen Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń otız besinshi sessiyası óz jumısın juwmaqladı.
Sessiya kún tártibinde dáslep «Qaraqalpaqstan Respublikasınıń Hákimshilik-aymaqlıq dúzilisi haqqında»ǵı Qaraqalpaqstan Respublikası Nızamınıń joybarı máselesi kórip shıǵıldı.
Bul másele boyınsha Joqarǵı Keńestiń Nızamlılıq, sud-huqıq hám korrupciyaǵa qarsı gúresiw máseleleri komiteti baslıǵı Zuxra Reymova bayanat jasadı.
Nızam joybarı menen:
- hákimshilik-aymaqlıq dúzilis tarawındaǵı tiykarǵı principler hám túsinikler birinshi márte engizilmekte;
- hákimshilik-aymaqlıq dúzilis máseleleri boyınsha qarar qabıllawda mámleketlik uyımlardıń wákillikleri hám wazıypaları anıq belgilenbekte;
- Qaraqalpaqstan Respublikasında hákimshilik-aymaqlıq dúzilis máseleleri boyınsha komissiyalardı dúziw hám jumısın júrgiziwdiń ulıwma tártibi, tiykarǵı wazıypaları, sonday-aq, komissiya tárepinen juwmaq shıǵarıw múddetleri hám mazmunı retlestirilmekte;
- Qaraqalpaqstan Respublikasında hákimshilik-aymaqlıq dúzilis máseleleri boyınsha usınıslardı mámleketlik ekspertizasınan ótkeriw tártip-qaǵıydaları hám mexanizmleri ornatılmaqta;
- Qaraqalpaqstan Respublikasında hákimshilik-aymaqlıq birliklerdiń mámleketlik reestri, onı dúziwdiń tiykarǵı ózgeshelikleri hám óz ishine alıwı kerek bolǵan máseleler bayan etilmekte;
Sonday-aq, Nızam joybarında Qaraqalpaqstan Respublikasında hákimshilik-aymaqlıq birliklerdi dúziw hám saplastırıw, hákimshilik-aymaqlıq birlikler shegaraların ózgertiw, hákimshilik-aymaqlıq orayların belgilew hám kóshiriw, sonday-aq, baǵınıwın ózgertiw tártibi keltirilgen.
Haqıyqatında da, bayanatta keltirilgenindey, usınılıp atırǵan Nızam joybarınıń tiykarǵı maqseti - Qaraqalpaqstan Respublikasınıń hákimshilik-aymaqlıq dúzilisiniń quramlı bólimlerin nızamlı normalar arqalı bekkemlew, hákimshilik-aymaqlıq dúzilis máseleleriniń mámleket tárepinen tártipke salıwdı ámelge asırıwshı uyımlar hám olardıń wákilliklerin belgilewden ibarat bolıp, bul nızam búgingi kúnde elimizdiń hákimshilik-aymaqlıq máselelerin tártiplestiriwshi áhmiyetli nızam hújjeti bolıp tabıladı.
Bunnan soń Kadastr agentligi Qaraqalpaqstan Respublikası basqarması baslıǵı Isatay Tlewov shıǵıp sóyledi.
Bul másele boyınsha deputatlar tiyisli qarar qabıl etti.
Sessiyanıń kún tártibindegi keyingi másele, yaǵnıy, puqaralar huqıqların hám erkinliklerin, sonıń menen birge, kárxanalar, mákemeler hám shólkemlerdiń huqıqları hámde nızam menen qorǵalatuǵın máplerin sud jolı menen qorǵawdı ámelge asırıwǵa baylanıslı jumısları tuwralı, Qaraqalpaqstan Respublikası sudı hámde Qaraqalpaqstan Respublikası Hákimshilik sudı baslıqlarınıń málimlemeleri haqqındaǵı másele bolıp, bul boyınsha Qaraqalpaqstan Respublikası sudınıń baslıǵı Kamal Tarixov hám Qaraqalpaqstan Respublikası hákimshilik sudınıń baslıǵı Amir Nurlipesovtıń málimlemeleri tıńlandı.
Bul másele boyınsha deputatlar tiyisli qarar qabıl etti.
Sonday-aq, sessiyada Mámleketlik tildi rawajlandırıw, mámleketlik tildiń háreket etiwi menen baylanıslı mashqalalardı anıqlaw hám saplastırıw boyınsha ámelge asırılıp atırǵan ilajlar haqqında, Ministrler Keńesi janındaǵı Mámleketlik tildi rawajlandırıw departamenti baslıǵınıń esabatı haqqındaǵı másele qaraldı. Bul másele boyınsha Ministrler Keńesi janındaǵı Mámleketlik tildi rawajlandırıw departamenti baslıǵı Perdeǵalıy Dabılov bayanat jasadı.
Aytıp ótilgenindey, latın jazıwına tiykarlanǵan qaraqalpaq tilinde tayarlanǵan «Mámleketlik tilde is júrgiziw» ámeliy qollanbası 1000 nusqada baspadan shıǵarıldı. «Qaraqalpaq tiliniń sanlastırılǵan texnologiyası» atamasındaǵı ilimiy ámeliy joybarı Tashkent mámleketlik ekonomika universitetiniń kompyuter baǵdarlamashıları tárepinen ámelge asırılmaqta. Qaraqalpaq tilindegi audiokitaplar platformasın jaratıw ústinde jumıslar alıp barılıp, sud hújjetlerinde júrgizilip kiyatırǵan yuridikalıq terminlerdiń qaraqalpaq tilindegi ekvivalentleri Atamalar komissiyası tárepinen islep shıǵılmaqta. Bunnan tısqarı, 5 tomlıq “Qaraqalpaq tiliniń túsindirme sózligi” kitabı tayarlanıp atır. Sonıń menen birge, qaraqalpaq tiliniń enciklopediyalıq sózligin tarawlar boyınsha jaratıw jumısları da alıp barılmaqta.
Soraw-juwaplardan soń, bul másele boyınsha tiyisli qarar qabıl etildi.
Sessiyanıń kún tártibindegi keyingi másele Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń ayırım komitetleri quramına ózgerisler hám qosımshalar kirgiziw haqqında bolıp, bul másele boyınsha deputatlar tiyisli qarar qabıl etti. Bunnan soń Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesi Prezidiumınıń tiyisli qararların tastıyıqlaw haqqındaǵı másele kórip shıǵıldı hám deputatlar tárepinen qararlar qabıl etildi.
Usınıń menen Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń otız besinshi sessiyası óz jumısın juwmaqladı.
Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń Málimleme xızmeti