Makroekonomikalıq turaqlılıq hám ekonomikalıq rawajlanıwdı támiyinlew boyınsha baslı wazıypalar talqılandı
1168
Prezident Shavkat Mirziyoev basshılıǵında 16-yanvar kúni 2024-jılda makroekonomikalıq turaqlılıq hám ekonomikalıq rawajlanıwdı támiyinlew boyınsha baslı wazıypalar talqılanıwına arnalǵan videoselektor májilisi ótkerildi.
Ótken jılı ekonomikalıq ósiw 6 payızdı quradı. Sonnan, sanaat 6, xizmet kórsetiw 6,8, qurılıs 6,4, awıl xojalıǵı 4,1 payızǵa ósken.
Usı jıl jalpı ishki ónimdi keminde 6 procentke kóbeytip, 100 mlrd. dollarǵa jetkeriw rejelestirilgen. Májiliste bul baǵdardaǵı wazıypalar, zárúr is-ilajlar talqılandı.
Mámleketimiz basshısı bunıń ushın, eń dáslep, eń úlken reformator bolǵan ekonomikalıq kompleks xızmetkerleri qattı islewi kerekligin atap ótti.
Máselen, ulıwma sanaat kólemi óskeni menen, islep shıǵarıwda qosılǵan qun 40 procentten aspay atırǵanı kórsetip ótildi. Bular tiykarınan importqa qaramlılıq, energiya tutınıwı joqarılıǵı hám artıqsha qárejetler kópligi sebepli bolmaqta.
Sonlıqtan, ekonomikalıq kompleks basshıları hám barlıq mámleketlik kárxanaları ushın «2024-jıl – ózine túser bahanı qısqartıw hám nátiyjelilikti arttırıw jılı» bolıwı kerekligi atap ótildi. Satıp alıwlar hám logistikanı optimallastırıw, energiya resursların tejew hám sanlastırıw arqalı qansha qárejetti kemeytiw múmkinligi tarmaqlar kesiminde kórsetip ótildi.
2024-jılda qosılǵan qundı 45 procentten asırıw, ózine túser bahasın 15 procentke kemeytiw, ulıwma, sanaatta 7 procent ósiwdi támiyinlew boyınsha wazıypalar belgilendi.
Sonıń menen birge, ekonomikalıq kompleks basshılarına aylıq, shereklik hám jıllıq nátiyjelilik kórsetkishleri (KRI) menen baylanıstırıw, orınbasarları sanın kórip shıǵıw usınısı ilgeri súrildi.
Májiliste qarjılıq intizam máselesine óz aldına toqtalıp ótildi.
Ótken jılı kóplegen mámleketlik kárxanalar dividend hám salıq tólemleri boyınsha byudjetke 8 trillion sum túsimdi támiyinley almaǵan. Sırdárya hám Jizzaxda salıq túsimleri 20 payızǵa ósken bolsa, Xorezm, Buxara hám Qashqadáryada bul kórsetkish 7 payızǵa da jetpegen.
Bunday jaǵdaylar boyınsha máhálledegi salıqshı, rayon salıq baslıqları hám orınbasarlarınıń jumısı tómen ekenligi kórsetip ótildi. Sonlıqtan, bul sistema qayta kórip shıǵılıp, jańa jónelisler belgilendi.
Birinshi jónelis - 40 mıń byudjet mákemesi menen islew wazıypası rayonnan Salıq komitetinde jańadan shólkemlestirilgen Byudjet mákemeleri inspekciyasına ótkeriledi. Usı Inspekciya tolıq sanlastırılǵan boladı hám Qaznashılıq elektron sistemasına integraciya etiledi.
Ekinshi jónelis - Komitet janında Salıq qarızın óndiriw boyınsha hám rayonlararalıq inspekciya shólkemlestiriledi. Oǵan Májbúriy orınlaw byurosında bar wákillikler beriledi. Bunıń esabına, rayonlardaǵı qosımsha 200 salıqshını «máhállebay» islew sistemasına ótkeriw imkaniyatı boladı.
Úshinshi jónelis - Respublika salıq túsiminiń 50 procentin beretuǵın 80 eń iri kárxana hám 35 kommerciyalıq bank penen islesetuǵın óz aldına sistema boladı. Bunıń ushın Iri salıq tólewshiler boyınsha inspekciya quramında jańa struktura shólkemlestirilip, Ekonomika hám qarjı ministrligi menen tuwrıdan-tuwrı isleydi.
Ekonomika hám qarjı ministrligine salıqlar túsimin óz waqtında támiyinlew, kárxanalar qárejeti tiykarsız ósiwiniń aldın alıw boyınsha wazıypalar qoyıldı.
Bajıxanada tarawına toqtalınar eken, ótken jılı import bolǵan tovarlarǵa derlik 60 trillion sumlıq jeńillik qollanılǵanı, biraq, bul jeńilliklerdiń qanshası maqsetli hám nátiyjeli qollanılǵanı boyınsha bajıxanada analiz joq ekenligi kórsetip ótildi. Sol sebepli Bajıxana komitetine jeńillik penen kirgen tovarlardı úyrenip shıǵıw tapsırıldı.
Byudjet túsimi ushın jáne úlken qorlar bul – menshiklestiriw hám jerlerdi aukcion arqalı satıw. Biraq, menshiklestiriw baǵdarlamasına kirgizilgen 484 mámleketlik aktivleri sawdaǵa shıǵarılmay atır.
Máselen, sawdaǵa shıǵarılǵan dán kárxanaları satılmay turıptı. Sebebi, bahasın belgilewde kemshilikler bar.
Ministrler Kabinetine qalaqlıqlardı saplastırıp, 2024-jılda 20 trln. sum túsim támiyinleytuǵın jańa menshiklestiriw baǵdarlamasın kirgiziw tapsırıldı.
Ótken jılı jerlerdi aukcion arqalı satıwdan 1 trln. sum túsim boldı, 12 mıń jańa joybarlar qosıldı. Bunday imkaniyatlardı keńeytiw maqsetinde jıl juwmaǵına shekem 70, kelesi jılı barlıq rayonlardıń master rejelerin islep shıǵıw wazıypası berildi.
Búgingi kúndegi eń baslı másele, bul – jasırın ekonomika. Analizler xizmetler, qurılıs, sanaat tarawlarında onlaǵan trln. sumlıq ónim «saya»da qalıp atırǵanlıǵın kórsetpekte.
Mámleketimiz basshısı jasırın ekonomika ádalatlı básekige, tuwrı islep atırǵan isbilermenler jumısına úlken tosıq bolıp atırǵanlıǵın aytıp, qosımsha ilajlardı kóriwdi tapsırdı.
Házirgi waqıtta jasırın ekonomika hám ekonomikalıq jınayatlarǵa qarsı gúresiw menen 14 uyım birikpesten óz aldına shuǵıllanbaqta. Bul jumıslardı muwapıqlastırıw hám kúsheytiw maqsetinde Bas prokuratura janındaǵı Ekonomikalıq jınayatlarǵa qarsı gúresiw departamenti wákilligi keńeytiledi.
Bul departament eń zamanagóy qurallar jetik qánigeler menen támiyinlenip, onıń janında Ilimiy-analiz hám oqıw orayı ashıladı. Sonıń menen birge, Bas prokuraturada da jasırın ekonomika boyınsha óz aldına basqarma hám onıń aymaqlıq bólimleri shólkemlestiriledi.
Májiliste byudjet qárejetleriniń nátiyjeliligi máselesi de kórip shıǵıldı.
Ótken jılı byudjetten 1,2 trillion sumlıq nızamsız qárejet hámde 200 milliard sumlıq kemshilikler hám urlıqlarǵa jol qoyılǵanı anıqlandı. Densawlıqtı saqlaw, awıl xojalıǵı tarawlarındaǵı baǵdarlamalarǵa ajıratılǵan qarjılar tolıq isletilmegen. Sonday-aq, negizinde islemeytuǵın xızmetker yaki orınlanbaǵan jumıs ushın haq jazıw, tiykarsız ssuda yaki xoshamet pulları alıw sıyaqlı jaǵdaylar kóbeygen.
Bul baǵdarda Ekonomika hám qarjı ministrligi janındaǵı Mámleketlik qarjılıq qadaǵalawı inspekciyası jumısı pútkilley qanaatlandırarsız ekenligi kórsetip ótildi. Sonlıqtan, Mámleketlik qarjılıq inspekciyası da Bas prokuratura Departamentine ótkeriliwi belgilendi.
Usı jıl byudjetke názerde tutılǵan 313 trln. sumlıq qárejetti tuwrı jumsalıwın qadaǵalaw wazıypası qoyıldı.
Inflyaciyanı kemeytiw máselesi de aktual. Kórilgen ilajlar nátiyjesinde ótken jılda inflyaciya 9 procentten aspadı.
Ónimler inflyaciyasın azıq-awqattı kóbeytiw arqalı jılawlaw múmkinligi atap ótilip, bul boyınsha awıl xojalıǵı ministri hám hákimlerge tapsırmalar berildi.
Ulıwma, bıyılǵı jılda inflyaciyanı 9 procentten túsiriw ilajları talqılandı.
Bank sisteması turaqlılıǵın támiyinlew, ekonomikaǵa kreditler baǵdarlaw máselesine de toqtalıp ótildi. Bazar mexanizmleri tiykarında kredit stavkaların keminde 2-3 procentke túsiriw boyınsha baǵdarlama islep shıǵıw wazıypası qoyıldı.
Májiliste puqaralar bántligin támiyinlew máselesine óz aldına itibar qaratıldı. Bul boyınsha jaqında qabıl etilgen baǵdarlamanı nátiyjeli ámelge asırıw áhmiyetliligi atap ótildi.
Bántlik sistemasına kiriwshi kásipke tayarlaw mákemeleri jumısı da talap dárejesinde emesligi atap ótildi. Kámbaǵallıqtı qısqartıw hám bántlik ministrligine usı sıyaqlı kemshiliklerdi saplastırıp, puqaralardı kásipke oqıtıw hám jumıs orınların jaratıw boyınsha qosımsha tapsırmalar berildi.
Májilis juwmaǵında ekonomikalıq kompleks basshıları, ministrler hám hákimlerdıń bıyılǵı jılǵı rejeleri boyınsha málimleme berdi.
Ministrler Kabinetine qalaqlıqlardı saplastırıp, 2024-jılda 20 trln. sum túsim támiyinleytuǵın jańa menshiklestiriw baǵdarlamasın kirgiziw tapsırıldı.
Ótken jılı jerlerdi aukcion arqalı satıwdan 1 trln. sum túsim boldı, 12 mıń jańa joybarlar qosıldı. Bunday imkaniyatlardı keńeytiw maqsetinde jıl juwmaǵına shekem 70, kelesi jılı barlıq rayonlardıń master rejelerin islep shıǵıw wazıypası berildi.
Búgingi kúndegi eń baslı másele, bul – jasırın ekonomika. Analizler xizmetler, qurılıs, sanaat tarawlarında onlaǵan trln. sumlıq ónim «saya»da qalıp atırǵanlıǵın kórsetpekte.
Mámleketimiz basshısı jasırın ekonomika ádalatlı básekige, tuwrı islep atırǵan isbilermenler jumısına úlken tosıq bolıp atırǵanlıǵın aytıp, qosımsha ilajlardı kóriwdi tapsırdı.
Házirgi waqıtta jasırın ekonomika hám ekonomikalıq jınayatlarǵa qarsı gúresiw menen 14 uyım birikpesten óz aldına shuǵıllanbaqta. Bul jumıslardı muwapıqlastırıw hám kúsheytiw maqsetinde Bas prokuratura janındaǵı Ekonomikalıq jınayatlarǵa qarsı gúresiw departamenti wákilligi keńeytiledi.
Bul departament eń zamanagóy qurallar jetik qánigeler menen támiyinlenip, onıń janında Ilimiy-analiz hám oqıw orayı ashıladı. Sonıń menen birge, Bas prokuraturada da jasırın ekonomika boyınsha óz aldına basqarma hám onıń aymaqlıq bólimleri shólkemlestiriledi.
Májiliste byudjet qárejetleriniń nátiyjeliligi máselesi de kórip shıǵıldı.
Ótken jılı byudjetten 1,2 trillion sumlıq nızamsız qárejet hámde 200 milliard sumlıq kemshilikler hám urlıqlarǵa jol qoyılǵanı anıqlandı. Densawlıqtı saqlaw, awıl xojalıǵı tarawlarındaǵı baǵdarlamalarǵa ajıratılǵan qarjılar tolıq isletilmegen. Sonday-aq, negizinde islemeytuǵın xızmetker yaki orınlanbaǵan jumıs ushın haq jazıw, tiykarsız ssuda yaki xoshamet pulları alıw sıyaqlı jaǵdaylar kóbeygen.
Bul baǵdarda Ekonomika hám qarjı ministrligi janındaǵı Mámleketlik qarjılıq qadaǵalawı inspekciyası jumısı pútkilley qanaatlandırarsız ekenligi kórsetip ótildi. Sonlıqtan, Mámleketlik qarjılıq inspekciyası da Bas prokuratura Departamentine ótkeriliwi belgilendi.
Usı jıl byudjetke názerde tutılǵan 313 trln. sumlıq qárejetti tuwrı jumsalıwın qadaǵalaw wazıypası qoyıldı.
Inflyaciyanı kemeytiw máselesi de aktual. Kórilgen ilajlar nátiyjesinde ótken jılda inflyaciya 9 procentten aspadı.
Ónimler inflyaciyasın azıq-awqattı kóbeytiw arqalı jılawlaw múmkinligi atap ótilip, bul boyınsha awıl xojalıǵı ministri hám hákimlerge tapsırmalar berildi.
Ulıwma, bıyılǵı jılda inflyaciyanı 9 procentten túsiriw ilajları talqılandı.
Bank sisteması turaqlılıǵın támiyinlew, ekonomikaǵa kreditler baǵdarlaw máselesine de toqtalıp ótildi. Bazar mexanizmleri tiykarında kredit stavkaların keminde 2-3 procentke túsiriw boyınsha baǵdarlama islep shıǵıw wazıypası qoyıldı.
Májiliste puqaralar bántligin támiyinlew máselesine óz aldına itibar qaratıldı. Bul boyınsha jaqında qabıl etilgen baǵdarlamanı nátiyjeli ámelge asırıw áhmiyetliligi atap ótildi.
Bántlik sistemasına kiriwshi kásipke tayarlaw mákemeleri jumısı da talap dárejesinde emesligi atap ótildi. Kámbaǵallıqtı qısqartıw hám bántlik ministrligine usı sıyaqlı kemshiliklerdi saplastırıp, puqaralardı kásipke oqıtıw hám jumıs orınların jaratıw boyınsha qosımsha tapsırmalar berildi.
Májilis juwmaǵında ekonomikalıq kompleks basshıları, ministrler hám hákimlerdıń bıyılǵı jılǵı rejeleri boyınsha málimleme berdi.