Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń qırq tórtinshi sessiyası haqqında málimleme

Sessiyaǵa Ózbekstan Respublikası Oliy Majlisi Senatı hám Húkimet aǵzaları, Respublika sektor hám taraw basshıları, ǵalaba xabar quralları wákilleri, sonday-aq, Joqarǵı Keńestiń deputatları qatnastı. Sessiyanı Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń Baslıǵı Amanbay Orınbaev kiris sóz benen ashtı hám basqarıp bardı. Sessiya Joqarǵı Keńestiń facebook kanalı hám «Qaraqalpaqstan» telekanalı arqalı tuwrıdan-tuwrı efirde sáwlelendirilip barıldı. Sessiyanıń kún tártibindegi dáslepki másele “Qıytaq jer xojalıǵı haqqında”ǵı Qaraqalpaqstan Respublikası Nızamınıń joybarı tuwralı bolıp, bul másele boyınsha Joqarǵı Keńestiń Agrar, suw xojalıǵı, tábiyattı qorǵaw hám ekologiya máseleleri komiteti baslıǵınıń orınbasarı Adilbek Reimbaev bayanat jasadı. Onda nızam joybarınıń áhmiyeti, qıytaq jer xojalıǵı jumıs alıp barıwın qollap-quwatlaw baǵdarındaǵı áhmiyetli máseleler sóz etildi. Bunnan soń, Nızam joybarı boyınsha 33-sanlı “Ózbekstan” saylaw okruginen deputat Yaxshimurat Axmedov shıǵıp sóyledi. Sessiyanıń kún tártibindegi dáslepki másele boyınsha qarar qabıl etildi. Kún tártibindegi keyingi másele «Qaraqalpaqstan Respublikasınıń ayırım nızamlarına ózgerisler hám qosımshalar kirgiziw haqqında»ǵı Qaraqalpaqstan Respublikası Nızamınıń joybarı tuwralı bolıp, bul másele boyınsha Joqarǵı Keńestiń komitet baslıǵı Zuxra Reymova bayanat jasadı.

Nızam joybarı Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesi Prezidiumınıń 2023-jıl 27-yanvardaǵı 1073-sanlı qararı menen tastıyıqlanǵan 2023-jıldıń birinshi yarımında ótkeriletuǵın tiykarǵı ilajlarınıń jobasın orınlaw maqsetinde islep shıǵıldı. Nızam joybarında ámeldegi 9 nızamǵa ózgeris hám qosımshalar kirgiziw usınılmaqta. Usıǵan tiykar, Qaraqalpaqstan Respublikasınıń ayırım nızamlarına ózgerisler kirgizilip atır. Kún tártibindegi másele tolıq qarap shıǵıldı hám deputatlar tárepinen qarar qabıl etildi. Kún tártibindegi keyingi másele mektep bilimlendiriwi tarawın reformalaw hám rawajlandırıw boyınsha kórilip atırǵan ilajlardıń nátiyjeliligi haqqında Mektepke shekemgi hám mektep bilimlendiriwi ministriniń esabatı tuwralı bolıp, bul másele boyınsha Mektepke shekemgi hám mektep bilimlendiriwi ministri Axmed Narımbetov bayanat jasadı.

  Házirgi waqıtta ministrlikke qaraslı jámi 1606 mektepke shekemgi bilimlendiriw shólkemi, “Prezident mektebi”, I. Yusupov atındaǵı dóretiwshilik mektebi, 2 qánigelestirilgen mektep-internat, 14 qánigelestirlgen mektep, 721 ulıwma bilim beriw mektebi bolıp, olarda tálim-tárbiya jumısları alıp barılmaqta. Jámi 1 606 mektepke shekemgi bilimlendiriw shólkeminen 449 mámleketlik, 92 mámleketlik-jeke sherikshilik tiykarındaǵı, 9 jeke menshik hámde 1 056 shańaraqlıq mámleketlik emes mektepke shekemgi bilimlendiriw shólkemi bolıp, respublika boyınsha esapta turıwshı 3-7 jasqa shekemgi jámi 151791 baladan 122 195 bala mektepke shekemgi bilimlendiriw shólkemlerine qamtıp alınǵan. 2022-2023-oqıw jılında qánigelestirilgen mektep hám mektep-internatlarında 4599 oqıwshı qabıl etilip, olar oqıw jılın tabıslı tamamladı. Olardan 330 oqıwshı mektepti pitkerdi. Olardıń ishinde 10 nan aslam pitkeriwshi shet ellerdegi abıroylı universitetlerde oqıwın dawam ettiriw ushın grand jeńimpazı boldı. 2022-2023-oqıw jılında Nókis “Prezident mektebi”n 19 oqıwshı pitkerip, olardıń barlıǵı tolıǵı menen JOOlarınıń studentleri qatarında bolıw baxtına miyasar boldı.

Ótken 2022-jıldıń Investiciya baǵdarlaması tiykarında 23 bilimlendiriw mákemesi, Prezidentimizdiń respublikamızǵa xızmet saparında berilgen tapsırmalar boyınsha 24 mektep, “Abat awıl” baǵdarlaması tiykarında 8 mektep hám Ministrler Kabinetiniń arnawlı qararı tiykarında 13 mektep filiallarında qurılıs-ońlaw jumısları ámelge asırılıp, mebel, oqıw laboratoriya ásbap-úskeneleri, sport ánjamları hám texnikalıq qurallar menen támiyinlendi. Sonday-aq, jergilikli byudjet qarjıları esabınan tiyisli qarjı ajıratılıp, 63 bilimlendiriw mákemeleriniń infrastrukturasın hámde materiallıq-texnikalıq bazasın bekkemlew jumısları ámelge asırıldı. Bul ámelge asırılǵan jumıslar 2023-jılda da dawam ettirilmekte. Sessiyada búgingi kúnde húrmetli Prezidentimiz basshılıǵında bilimlendiriw tarawın rawajlandırıw baǵdarında oǵada kólemli jumıslar ámelge asırılıp atırǵanlıǵı atap ótildi. Bunnan soń kún tártibindegi másele tolıq qarap shıǵılıp, deputatlar tárepinen arnawlı qarar qabıl etildi. Kún tártibindegi keyingi másele Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2022-jıl 30-dekabrdegi “2023-2025-jıllarda Ózbekstan Respublikasınıń sociallıq hám islep shıǵarıw infrastrukturasın rawajlandırıw ilajları haqqında”ǵı PQ-465-sanlı qararı talaplarınıń Qaraqalpaqstan Respublikasında orınlanıw barısı boyınsha bolıp, bul másele boyınsha Qurılıs hám úy-jay kommunal xojalıǵı ministri Azimjan Kurbanbaev bayanat jasadı.

Bul másele de tolıq qarap shıǵıldı hám deputatlar tárepinen qarar qabıl etildi. Sessiyada kún tártibindegi keyingi másele Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2019-jıl 27-iyundaǵı PQ-4366-sanlı qararı hámde “Mámleketlik hákimiyat hám basqarıw uyımları jumısınıń ashıq-aydınlıǵı haqqında”ǵı Qaraqalpaqstan Respublikası Nızamınıń orınlanıw barısı boyınsha Qaraqalpaqstan Respublikası Densawlıqtı saqlaw ministriniń esabatı tuwralı bolıp, bul másele boyınsha Densawlıqtı saqlaw ministri Murad Kurbanov bayanat jasadı.

Bul másele boyınsha deputatlar tárepinen arnawlı qarar qabıl etildi. Ótkerilip atırǵan sessiya dawamında kún tártibindegi keyingi másele Qaraqalpaqstan medicina institutı klinikası tárepinen xalqımızǵa sapalı medicinalıq xızmet kórsetiw, ámeliyat penen ilimniń óz-ara integraciyasın támiyinlew, medicina tarawındaǵı aldınǵı jetiskenlik hám innovaciyalardı emlew-diagnoz qoyıw procesine engiziw boyınsha ámelge asırılıp atırǵan ilajlar haqqında Qaraqalpaqstan medicina institutı rektorınıń esabatı tuwralı bolıp, bul másele boyınsha Qaraqalpaqstan medicina institutı rektorı Oral Ataniyazova bayanat jasadı.

Kún tártibindegi másele tolıq qarap shıǵıldı hám deputatlar tárepinen qarar qabıl etildi. Kún tártibindegi keyingi másele awıl xojalıǵı tarawında orın alǵan mashqalalardı saplastırıw hám diyqanshılıqtı rawajlandırıw boyınsha aldaǵı waqıtlarda isleniwi tiyis bolǵan ilajlar haqqında bolıp, bul másele boyınsha awıl xojalıǵı tarawında tájriybeli qánige Muratbay Abdirov bayanat jasadı.

  Aytıp ótiw kerek, sońǵı jıllarda, agroklimat sharayatınıń ózgeriwi, hawa temperaturasınıń kún dawamında keskin ózgerip maksimal dárejesiniń joqarılap ketiwi, salıstırmalı ıǵallılıqtıń tómenlewi, talap etiletuǵın suw muǵdarınıń tolıq jetispewi nátiyjesinde kórsetilgen eginlerdiń ónimdarlıǵı kemeyip, tarawdıń rentabellik dárejesi tómenlep barıwına alıp kelmekte. Alıp barılıp atırǵan baqlawlar nátiyjesinde, tarawdı túp tiykarınan rawajlandırıw ushın awıl xojalıǵı dúzilisin, ondaǵı egilip atırǵan egin túrlerin jańalaw búgingi kúnniń áhmiyetli wazıypalarına aylanbaqta. Bul ushın birinshi náwbette hár jıldıń ózgesheliklerine baylanıslı dárejede júz berip atırǵan mashqalalar hám jol qoyılıp atırǵan tómendegi kemshiliklerdi tolıq esapqa alıw talap etiledi. Atap aytqanda, ósip rawajlanıw dáwirinde hawa temperaturası maksimal dárejesiniń +40, +45 gradusqa kóterilip, hawanıń salıstırmalı ıǵallıq dárejesiniń 11-20 % ke tómenlep ketiwi, aymaǵımızda topıraq, ıqlım sharayatına beyimlespegen awıl xojalıǵı eginleri sortlarınıń egiliwine jol qoyıw jaǵdayları ushıraspaqta. Sessiyada, awıl xojalıǵı eginlerin jaylastırıwda jer, suw sharayatların esapqa alıp, egin túrlerin tańlaw máselelerine jeterli dárejede itibar qaratıw, agrotexnikalıq ilajlardı durıs qollanıw áhmiyetli wazıypalardan biri ekenligi atap ótildi. Bul másele de tolıq qarap shıǵıldı hám deputatlar tárepinen qarar qabıl etildi. Sessiya májilisiniń kún tártibindegi keyingi másele Joqarǵı Keńes Prezidiumınıń tiyisli qararların tastıyıqlaw máselesi haqqında bolıp, bul másele de tolıq qarap shıǵıldı. Kún tártibindegi másele boyınsha deputatlar tárepinen qarar qabıl etildi. Usınıń menen Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń qırq tórtinshi sessiyası óz jumısın juwmaqladı.

Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń Málimleme xızmeti